Tranh ”Untitled” (Không có tiêu đề) có giá 4,9 triệu USD (127 tỷ đồng), là bức họa tiếp theo trong nhiều tranh mảng màu đắt giá của Mark Rothko.
Tác phẩm được bán tại phiên đấu giá Modern Evening Auction của Sotheby’s New York, hôm 13/5. Họa sĩ hoàn thành bức vẽ năm 1968, thời điểm ông bị bệnh và được bác sĩ khuyên tránh chạm vào những tấm vải to, nặng. Ông chuyển hướng tập trung sáng tác trên giấy đa năng, khám phá những giới hạn của mỹ thuật trên chất liệu này.
Theo thông tin từ hãng đấu giá, tác phẩm là ví dụ điển hình về khả năng hội họa, kỹ thuật thành thạo của Rothko. Sotheby’s nhận định đây là ”viên ngọc quý” trong hoạt động nghệ thuật những năm cuối đời của ông.

Tranh có kích thước 60,1×45,1 cm, gồm hai khối màu đen, trắng, trong đó sắc đen chiếm diện tích lớn hơn. Ảnh: Sotheby’s
Nói về bức Untitled, sử gia nghệ thuật người Mỹ Diane Waldman cho rằng danh họa đã ”đạt đến bờ xa hơn của nghệ thuật”. Ông không sử dụng những sắc rực rỡ như đỏ, hồng, xanh như trước mà thể hiện cảm xúc qua những gam màu trung tính.
(1903-1970), nổi tiếng với phong cách nghệ thuật color field (tranh tường màu). Tác phẩm của họa sĩ gồm những mảng màu loang hình chữ nhật xếp chồng lên, không đều nhau. Giá trị tranh của Rothko tăng cao trong nhiều năm sau khi ông tự sát vào năm 1970. Họa sĩ có nhiều bức vẽ lên đến hàng , bị nhiều người cho rằng ”điên rồ”. Trong đó, tác phẩm Số 7 của ông đứng thứ tư danh sách tranh đấu giá đắt nhất năm 2021 do The Value thống kê, với 82,4 triệu USD. Cuối năm ngoái, ”” có tên Untitled (Yellow and Blue) được gõ búa 252 triệu HKD (32 triệu USD), cao nhất phiên Modern & Contemporary Evening Auction của Sotheby’s Hong Kong.
Theo thông tin từ Arthive, những vệt màu của Rothko không đơn giản.
Các nghiên cứu bằng kính hiển vi điện tử và tia cực tím cho thấy họa sĩ sử dụng một số thành phần tự nhiên gồm trứng, keo da thỏ và nhân tạo như màu acrylic, keo phenol formaldehyde, sơn alkyd.
Danh họa từng nói: ”Vẽ tranh không phải là một hình thức thể hiện bản thân. Nó giống như bất kỳ nghệ thuật nào khác, là ngôn ngữ mà bạn dùng để truyền đạt điều gì đó về thế giới”. Do chịu ảnh hưởng từ triết học của Friedrich Nietzsche (Đức), ông khám phá mối quan hệ vô thức giữa con người và màu sắc. Rothko dùng các mảng màu, chiều sâu không gian để hút người xem đối thoại với tác phẩm.
Trong cuốn Mark Rothko: 1903-1970, danh họa luôn có yêu cầu riêng về không gian trưng bày những sáng tác. Ông kiên quyết không đặt tranh của mình cạnh tác phẩm của nghệ sĩ khác hay vật thể lạ. Tranh không đóng khung, treo gần sát sàn ở căn phòng tối, không cửa sổ. Bên cạnh đó, người xem nên đứng gần để hòa mình vào bức vẽ và cảm nhận.

Họa sĩ Mark Rothko. Ảnh: Kunsthistorisches Museum Wien
Phương Linh