Hệ thống Vòm Sắt của Israel hiệu quả đến đâu khi Iran tấn công?

Vòm Sắt đánh chặn tên lửa

Trong một loạt các cuộc tấn công phối hợp và liên tục được triển khai đêm 14.6, Iran đã phóng một loạt tên lửa đạn đạo và thậm chí là tên lửa siêu thanh vào các địa điểm quan trọng của Israel, bao gồm các khu vực gần thủ đô Tel Aviv và các cơ sở quân sự chiến lược.

Sau loạt tấn công, CNN dẫn lời thông báo của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho biết Iran đã phóng khoảng 200 tên lửa về phía Israel, song hầu hết đã bị hệ thống phòng không đánh chặn hoặc không đến được mục tiêu.

Israel, Iran tiếp tục bắn tên lửa vào nhau

Một số hãng truyền thông đưa tin hệ thống Vòm Sắt (Iron Dome) trứ danh của Israel đã vô hiệu hóa 85% số tên lửa của Iran. Theo Times of India, Vòm Sắt đã không thể ngăn chặn được toàn bộ cuộc tấn công có chủ đích do Iran phát động. Quân đội Israel cho biết khoảng 25%, ít hơn 50 tên lửa Iran, đã lọt qua lưới phòng không Israel.

Một đoạn phim lan truyền mạnh trên mạng xã hội trong ngày 14.6 cho thấy khoảnh khắc một quả tên lửa do Iran phóng đi đã xuyên qua hệ thống đánh chặn của Israel, phát nổ tại khu vực được cho là gần trụ sở của IDF. The New York Times cũng đưa tin một tên lửa lao vào khu vực trên, gây ra “thiệt hại đáng kể”.

Kênh 12 của Israel ngày 15.6 đưa tin số người Israel bị thương trong các cuộc không kích trả đũa của Iran đã tăng vọt lên 63, trong đó có 2 người trong tình trạng nguy kịch. Khoảng 300 người tại Tel Aviv đã được sơ tán khẩn cấp. Theo báo Haaretz, tên lửa của Iran đã phá hủy hoàn toàn 9 tòa nhà và gây thiệt hại cho hàng trăm căn hộ và phương tiện ở khu vực Ramat Gan (Israel).

Hình ảnh các tòa nhà bị hư hại và dân thường bị thương đã đặt ra câu hỏi về hiệu quả của hệ thống phòng không Vòm Sắt trứ danh của Israel – vốn được giới chức nước này đầu tư và phát triển trong nhiều năm. Hệ thống phòng không của Israel chủ yếu dựa vào hệ thống Vòm Sắt, được trang bị radar có khả năng phát hiện tên lửa đang bay tới, cũng như tốc độ và hướng của tên lửa. Có 10 hệ thống phòng thủ Vòm Sắt được bố trí rải rác khắp Israel.

Đây là một trong những lần hiếm hoi mà hệ thống phòng không nhiều tầng lớp trứ danh của Israel không thể ngăn chặn thành công tên lửa đối phương, cho thấy mức độ chính xác và uy lực của đòn phản công từ Iran. Bên cạnh đó, việc một tên lửa của Iran vượt qua được hệ thống phòng thủ của Israel được xem là dấu hiệu đáng báo động đối với Israel, quốc gia vốn tự tin vào năng lực đánh chặn của mình.

Hệ thống đánh chặn tên lửa 5 lớp của Israel

Khi căng thẳng leo thang ở Trung Đông, Israel một lần nữa kích hoạt hệ thống phòng không rộng lớn của mình, bao gồm Vòm Sắt, David’s Sling và hệ thống Arrow, cũng như Hệ thống phòng thủ khu vực tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) của quân đội Mỹ, để bảo vệ công dân của mình khỏi các cuộc tấn công trên không từ phía Iran ở nhiều phạm vi khác nhau.

Ngoài ra, Israel đang thử nghiệm hệ thống phòng không Iron Beam (Tia Sắt) mới, được sử dụng laser để đánh chặn các đầu đạn ở cự ly gần với chi phí rẻ hơn so với Vòm Sắt. Giới chức Israel cho biết hệ thống này chưa sẵn sàng đưa vào hoạt động, theo Hindustan Times.

Phép thử

Không giống như các cuộc giao tranh trước đây liên quan rốc két từ các lực lượng Hezbollah hoặc Hamas, cuộc tấn công đáp trả mới nhất của Iran nhằm vào Israel xảy ra ở một cấp độ tinh vi cao hơn.

Theo tờ The Daily Chronicle dẫn các nhà phân tích quân sự và báo cáo quốc phòng, Iran đã sử dụng một kho vũ khí hỗn hợp hiện đại. Trong đó có tên lửa bội siêu thanh như Fattah-2 – tốc độ có thể lên tới Mach 12 (tương đương khoảng 14.700 km/giờ), nhanh gấp 12 lần vận tốc âm thanh, khiến các hệ thống phòng không truyền thống gặp rất nhiều khó khăn trong việc phát hiện và đánh chặn. Bên cạnh đó, Iran được cho là áp dụng chiến thuật bắn hàng loạt theo đợt để áp đảo các hệ thống đánh chặn.

Tên lửa Iran xuyên Vòm Sắt tấn công ‘Lầu Năm Góc’ của Israel

Vòm Sắt của Israel từ lâu đã được ca ngợi vì thành công trong việc đánh chặn các tên lửa tầm ngắn, tự hào với tỷ lệ thành công trên 90% trong hầu hết các cuộc xung đột. Tuy nhiên, hệ thống này không được thiết kế để đối phó với các tên lửa nhanh hơn, tầm xa hơn và cơ động với số lượng lớn. Để đánh chặn được tất cả, Israel dựa vào hệ thống David’s Sling và Arrow, với sự hỗ trợ THAAD. Tuy nhiên, phía Iran dường như đã lường trước được điều này.

“Số lượng và mức độ phức tạp của các mối đe dọa bay đến vượt quá khả năng xử lý của bất kỳ lớp phòng thủ đơn lẻ nào. Đây là một bài kiểm tra căng thẳng đối với toàn bộ mạng lưới của chúng tôi và một số đã vượt qua được”, một cựu chỉ huy không quân Israel nói với The Daily Chronicle.

Cuộc tấn công có ý nghĩa quan trọng đối với thế trận phòng thủ của Israel trong tương lai. Trong ngắn hạn, The Daily Chronicle dẫn lời các quan chức quốc phòng Israel cho biết họ đang đánh giá lại kho dự trữ tên lửa đánh chặn, tăng cường phạm vi phủ sóng radar và đẩy nhanh việc triển khai Iron Beam (Tia Sắt) một hệ thống phòng thủ tên lửa dựa trên laser hiện đang được phát triển.

“Cuộc tấn công này cho thấy không có hệ thống nào là hoàn hảo 100%. Nhưng nó cũng củng cố cam kết của chúng tôi trong việc đi trước các mối đe dọa”, theo một tuyên bố của Bộ Quốc phòng Israel.

Trong khi đó, các nhà phân tích chỉ ra rằng loạt pháo kích của Iran vừa là thông điệp về mặt tâm lý vừa là thông điệp về mặt quân sự.