Chiều 26/6, Quốc hội thông qua Nghị quyết về miễn và hỗ trợ học phí, áp dụng với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông và người học chương trình giáo dục phổ thông trong cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân.
Nghị quyết có hiệu lực từ khi được thông qua.
Theo nghị quyết, Nhà nước miễn học phí cho toàn bộ trẻ em mầm non, học sinh phổ thông và người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục công lập. Học sinh theo học tại cơ sở giáo dục dân lập, tư thục sẽ được hỗ trợ học phí.
Chính sách được áp dụng cho công dân Việt Nam và người gốc Việt Nam chưa xác định quốc tịch đang sinh sống tại Việt Nam. Mức hỗ trợ đóng học phí tại các cơ sở dân lập, tư thục do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định theo khung học phí do Chính phủ quy định, nhưng không vượt quá mức thu học phí thực tế của các cơ sở giáo dục ngoài công lập.
Nguồn kinh phí thực hiện do ngân sách nhà nước bảo đảm theo quy định của pháp luật về phân cấp quản lý ngân sách. Ngân sách trung ương sẽ hỗ trợ các địa phương chưa cân đối được nguồn lực để thực hiện chính sách này.
Học sinh lớp 1 trong lễ khai giảng ở trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng, TP Thủ Đức. Ảnh: Như Quỳnh
Chính phủ cho biết Nghị quyết về miễn và hỗ trợ học phí đã bao quát đầy đủ từ trẻ em mầm non 3 tháng đến 6 tuổi, học sinh từ lớp 1 đến lớp 12 và người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục thường xuyên, thuộc hệ thống giáo dục quốc dân. Chính sách áp dụng với công dân Việt Nam và người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch đang sinh sống tại Việt Nam, không phân biệt học tại cơ sở công lập, dân lập hay tư thục, ở bất kỳ vùng, miền nào.
Chính phủ nhấn mạnh việc miễn và hỗ trợ học phí không chỉ nhằm bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục, mà còn là trách nhiệm chính trị và quyết tâm của Đảng, Nhà nước trong việc chăm lo cho thế hệ trẻ – tương lai của đất nước.
Việc giao Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định mức hỗ trợ học phí giúp phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội, khả năng ngân sách của từng địa phương, đồng thời tránh chênh lệch quá lớn giữa các địa phương. Mức hỗ trợ phải nằm trong khung học phí do Chính phủ quy định, không thấp hơn mức sàn và không vượt quá mức thu thực tế của các cơ sở giáo dục dân lập, tư thục.
Đến năm 2030, 100% địa phương đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non
Chiều cùng ngày, Quốc hội thông qua Nghị quyết về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi. Theo đó, đến năm 2030, 100% tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho nhóm trẻ trong độ tuổi này.
Việc phổ cập sẽ thực hiện theo lộ trình, phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế xã hội của từng địa phương, đảm bảo đáp ứng các tiêu chí phổ cập theo quy định. Nhà nước đầu tư phát triển mạng lưới trường, lớp; bảo đảm cơ sở vật chất, thiết bị dạy học và đội ngũ giáo viên đủ về số lượng, đạt yêu cầu về chất lượng.
Nghị quyết yêu cầu đảm bảo chế độ, chính sách cho trẻ từ 3 đến 5 tuổi, cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên trong các cơ sở giáo dục mầm non. Đồng thời, huy động các nguồn lực xã hội tham gia phát triển giáo dục mầm non; ưu tiên đầu tư tại các vùng có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo, khu vực đông dân cư, địa bàn có khu công nghiệp, khu chế xuất.
Kinh phí thực hiện do ngân sách nhà nước bảo đảm; ngân sách Trung ương sẽ hỗ trợ các địa phương chưa cân đối được nguồn lực để triển khai.
Cuối năm 2024, khi thảo luận tổ ở Quốc hội, Tổng Bí thư Tô Lâm đã khẳng định rằng chính sách phổ cập giáo dục của Nhà nước hướng tới mục tiêu đảm bảo mọi trẻ em đều được đến trường và có cơ hội học tập. Quá trình này thực hiện từng bước, bắt đầu từ tiểu học, sau đó mở rộng lên các cấp học cao hơn. Nhà nước không chỉ tạo điều kiện để trẻ em được đi học mà còn hướng tới hỗ trợ về tài chính, như miễn giảm học phí và cung cấp suất ăn miễn phí.
Ngày 28/2/2025, Bộ Chính trị quyết định học sinh từ mầm non đến hết trung học phổ thông công lập trên toàn quốc được miễn học phí từ năm học 2025-2026, sau khi xem xét báo cáo của Chính phủ về khả năng cân đối tài chính trong và sau quá trình tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.
Mỗi năm toàn quốc có khoảng 23 triệu trẻ mầm non và học sinh phổ thông. Theo quy định hiện hành, học phí học sinh mầm non từ 50.000 đến 540.000 đồng một tháng; học sinh phổ thông từ 50.000 đến 650.000 đồng mỗi tháng tùy bậc học, vùng thành thị hay nông thôn, dân tộc thiểu số và miền núi. Mức học phí cụ thể của từng địa phương do HĐND quyết định và nằm trong khung Chính phủ quy định.
Chính phủ cho biết ước tính tổng kinh phí để thực hiện chính sách miễn và hỗ trợ học phí cho học sinh từ mầm non đến hết lớp 12 trên cả nước là 30.600 tỷ đồng. Ngân sách dự kiến để miễn học phí cho trẻ mầm non 5 tuổi, học sinh tiểu học và THCS trong năm học 2025-2026 là 22.500 tỷ đồng. Để triển khai đầy đủ chủ trương mở rộng miễn giảm và hỗ trợ học phí theo kết luận của Bộ Chính trị, ngân sách nhà nước cần tăng thêm 8.200 tỷ đồng.
Sơn Hà