Bộ Ngoại giao Israel khẳng định Tel Aviv không chuyển các hệ thống Patriot cho Kiev, bác bỏ thông tin do Đại sứ Israel tại Ukraine đưa ra trước đó.
“Điều đó không đúng. Israel không chuyển giao hệ thống Patriot cho Ukraine”, Bộ Ngoại giao Israel ra thông cáo cho biết hôm 10/6, khi được đề nghị bình luận về thông tin nước này đã cung cấp các hệ thống phòng không tầm xa Patriot cho Ukraine.
Trong cuộc phỏng vấn được công bố hôm 8/6, Đại sứ Israel tại Ukraine Michael Brodsky tuyên bố những tổ hợp phòng không Patriot bị Tel Aviv loại biên “đã có mặt tại Ukraine”, song không nêu số lượng và thời điểm chuyển hàng. Đây là lần đầu quan chức Israel đề cập thông tin bàn giao hệ thống Patriot cho Ukraine.
Bộ Ngoại giao Israel không nêu lý do Đại sứ Brosky phát biểu như vậy. Tờ Ynet của Israel cho biết Nga đã yêu cầu Israel giải thích sau khi xuất hiện thông tin trên, khiến Tel Aviv phải ra tuyên bố bác bỏ.
Bệ phóng Patriot triển khai ở miền bắc Israel tháng 8/20218. Ảnh: Times of Israel
Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) từng vận hành khoảng 10 khẩu đội Patriot PAC-2/GEM+ và nhiều lần nâng cấp sâu, giúp chúng sở hữu những tính năng như phiên bản PAC-3 hiện đại nhất của Mỹ. IDF đầu năm 2024 loại biên và niêm cất toàn bộ tổ hợp Patriot do kém hiệu quả, nhiều lần để lọt mục tiêu.
Các cuộc thảo luận về chuyển tên lửa Patriot của Israel cho Ukraine bắt đầu từ mùa hè năm ngoái. Một quan chức Israel cấp cao khi đó tiết lộ rằng nước này đã thông báo trước cho Nga về động thái trả hệ thống Patriot cho Mỹ và cam kết không cung cấp vũ khí cho Ukraine. Israel từng chuyển đạn pháo cho Mỹ vào năm 2023, trước khi Washington viện trợ chúng cho Kiev.
Tờ Financial Times cho biết Israel và Ukraine khi đó thảo luận về khả năng chuyển giao toàn bộ 8 tổ hợp Patriot. Các quan chức Mỹ giấu tên đầu tháng 5 nói Israel sẽ cung cấp một hệ thống cho Ukraine sau khi hoàn tất quá trình bảo dưỡng.
Chính phủ Israel duy trì cách tiếp cận thận trọng với xung đột Ukraine. Giới chức nước này tránh đối đầu công khai với Nga, do lo ngại ảnh hưởng tới hoạt động quân sự của Israel tại Syria, nơi lực lượng Nga duy trì hiện diện quân sự suốt nhiều năm nay.
Tel Aviv cũng nhiều lần từ chối cung cấp vũ khí cho Kiev, cho rằng điều đó có thể làm cạn kho dự trữ chiến lược và tác động tới hoạt động tác chiến của quân đội Israel. Thủ tướng Benjamin Netanyahu cũng bày tỏ lo ngại nguy cơ vũ khí chuyển cho Ukraine rơi vào tay Iran và được sử dụng để chống lại Israel.
Dù vậy, giới chuyên gia cho rằng Israel có thể thay đổi quan điểm khi Nga và Iran tăng cường hợp tác quân sự. Theo Financial Times, giới chức Mỹ đã tìm cách thuyết phục Thủ tướng Netanyahu rằng quan hệ ngày càng khăng khít giữa Nga và Iran, đặc biệt là trong lĩnh vực quân sự, là đe dọa cấp bách hơn so với nguy cơ xảy ra khủng hoảng ngoại giao giữa Tel Aviv và Moskva.
Phạm Giang (Theo Ynet, Times of Israel, Kyiv Post)