
Đi du thuyền hạng sang khám phá vịnh Hạ Long đang được du khách yêu thích – Ảnh: T.ĐIỂU
Sau bài báo ‘Khách Tây đến Quảng Ninh chỉ lên thuyền ngủ một đêm trên vịnh Hạ Long là về’ đăng trên Tuổi Trẻ Online ngày 5-6, rất đông độc giả gửi ý kiến bình luận chê du lịch Hạ Long, Quảng Ninh.
Nào là dịch vụ kém, sản phẩm nghèo nàn, thiếu liên kết, hàng quán chặt chém, ô nhiễm, và đặc biệt là xây dựng ồ ạt làm mất đi vẻ đẹp hoang sơ mà thiên nhiên ưu đãi cho nơi này.
Thực sự du lịch Hạ Long có oan ức không khi nhận về rất nhiều chê trách trong khi đã có những nỗ lực cải thiện gần đây?
Du lịch Quảng Ninh đang được cải thiện?
Thực tế mấy năm qua, Du lịch Hạ Long bắt đầu có những đổi thay tích cực được ghi nhận, đặc biệt là ở việc đưa công nghiệp giải trí vào phát triển du lịch và nỗ lực giảm ô nhiễm biển.
Ông Nguyễn Quang Sơn – phó tổng giám đốc APC Corporation, tổng giám đốc Tổ chức Phát triển du lịch toàn cầu GTDO, người đã nêu thực trạng khách Tây đến Quảng Ninh chỉ lên thuyền ngủ một đêm trên vịnh Hạ Long là về – cũng thừa nhận tình trạng nghèo sản phẩm du lịch ở Quảng Ninh.
Nhưng đó là tình cảnh của những năm trước. Còn gần đây hiện thực đã bắt đầu thay đổi, đặc biệt là vài năm qua.

Show nhạc ca sĩ Phương Thanh hát trên du thuyền đêm trên vịnh Hạ Long – Ảnh: CTV
Ông Sơn nhìn nhận rằng nếu so sánh sản phẩm du lịch của Hạ Long với thời điểm tầm 7-10 năm trước, bây giờ Hạ Long đang phát triển khá đa dạng các sản phẩm, dịch vụ và nâng cao trải nghiệm du khách như: du lịch nghỉ đêm trên vịnh, du thuyền khám phá trong ngày, các tour trải nghiệm văn hóa cộng đồng ngư dân trên vịnh, trải nghiệm các di tích khảo cổ, đò chèo tay, thuỷ phi cơ…
Các đơn vị du lịch cũng nhận được chỉ đạo từ phía cơ quan chức năng tiếp tục có thêm nhiều sản phẩm mới, có tính cạnh tranh cao để hướng tới nhiều tệp khách hơn.
Ông Sơn tin tưởng chắc chắn là thời gian tới Hạ Long sẽ đa dạng, phong phú sản phẩm hơn nữa để tăng trải nghiệm cho du khách và giữ chân khách ở lại với Quảng Ninh lâu hơn.
Về tình trạng rác thải du lịch trên vịnh Hạ Long, ông Sơn cho biết gần đây Quảng Ninh rất quyết tâm trong việc làm sạch biển. Địa phương quy định các tàu du lịch trên vịnh Hạ Long không được sử dụng rác thải nhựa dùng một lần và đã có tàu bị xử lý khi để khách thoải mái dùng chai nhựa.
Quy định này nhận được sự ủng hộ của các doanh nghiệp làm du lịch chuyên nghiệp. Bởi họ hiểu rằng bảo vệ môi trường rất quan trọng với du lịch, đó mới là con đường phát triển bền vững.
Tuy thế, câu chuyện xây dựng ồ ạt ở Hạ Long là một thực tế cần được nhìn nhận, đánh giá nghiêm túc.

Quảng Ninh mới đây có thêm sản phẩm du lịch du thuyền đêm trên vịnh Hạ Long xem bắn pháo hoa – Ảnh: CTV
Quảng Ninh du lịch mạnh, nhưng đã thật sự sâu?
Từ góc nhìn chuyên gia du lịch, TS Trịnh Lê Anh (giảng viên Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn – Đại học Quốc gia Hà Nội) góp ý kiến với du lịch Hạ Long.
Ông Lê Anh ghi nhận Quảng Ninh là một trong những địa phương phát triển du lịch sớm và bài bản nhất cả nước.
Nơi đây sở hữu lợi thế hiếm có: di sản thế giới Vịnh Hạ Long, hạ tầng giao thông hiện đại, hệ thống khách sạn quy mô lớn, cùng không gian trải nghiệm trải dài từ biển đảo đến rừng núi, tâm linh.
Tuy nhiên, những thành tựu ấn tượng ấy giờ đây đang đứng trước yêu cầu cấp thiết: làm mới mình, đi sâu hơn, tinh tế hơn.
Theo ông Lê Anh, nhiều ý kiến từ cộng đồng du khách gần đây – cả trong nước lẫn quốc tế – đã cho thấy một thực tế cần được nhìn nhận nghiêm túc.
Không ít người phản ánh cảm giác “đến một lần rồi thôi”, bởi hành trình chưa đủ phong phú, trải nghiệm còn lặp lại, điểm dừng chân thiếu sự khác biệt.
Cùng với đó là các vấn đề về môi trường, giá dịch vụ, chất lượng phục vụ không đồng đều – vốn là những “điểm nghẽn” cũ nhưng vẫn chưa được xử lý dứt điểm.
Một số định hướng phát triển gần đây như xây dựng đô thị ven biển, mô hình nghỉ dưỡng cao tầng, hay khai thác bất động sản du lịch là hoàn toàn có cơ sở.
Tuy nhiên, nếu chỉ chú trọng vào tiện ích mà lơ là bản sắc, thì ngay cả những cảnh quan đẹp nhất cũng dễ trở nên đơn điệu.
Khách quốc tế không tìm đến Việt Nam để thấy những phiên bản thu nhỏ của Dubai hay Singapore. Họ tìm những điều độc đáo, tự nhiên, và đậm chất văn hóa địa phương.
Quảng Ninh đang làm rất tốt ở một số mặt, như chuyển đổi số trong du lịch, phát triển tour cộng đồng ở Bình Liêu, tái sinh Yên Tử với chiều sâu văn hóa, nhưng rõ ràng, tiềm năng còn nhiều, và kỳ vọng của du khách cũng đang thay đổi nhanh hơn bao giờ hết.
Theo ông Lê Anh, đã đến lúc không chỉ “làm du lịch giỏi”, mà phải “làm du lịch thông minh”, nghĩa là biết đặt con người, cảm xúc và di sản vào trung tâm của quá trình kiến tạo trải nghiệm.