Nếu bạn từng bối rối trước một mớ cáp USB lộn xộn, cố gắng tìm đúng sợi cáp cho đúng thiết bị, thì bạn không đơn độc. Giữa vô vàn thuật ngữ công nghệ, USB-C và USB4 là hai cái tên thường xuyên xuất hiện, đặc biệt khi mua sắm các thiết bị mới. Điều trớ trêu là chúng dùng chung một kiểu đầu cắm, khiến nhiều người lầm tưởng chúng là một. Vậy, sự thật đằng sau là gì?
USB-C và USB4 khác nhau như thế nào?
Trước hết, cần phải khẳng định rằng USB-C và USB4 không phải là hai khái niệm có thể đánh đồng. USB-C đơn thuần chỉ là tên gọi cho hình dạng vật lý của đầu cắm – với thiết kế mỏng dẹt, có thể cắm đảo chiều tiện lợi mà bạn thấy trên hầu hết thiết bị hiện đại, từ chiếc MacBook Air M4 mới nhất, Samsung Galaxy S25 Ultra, cho đến máy tính bảng, laptop, điện thoại và tai nghe không dây. Sự tiện lợi và phổ biến của USB-C là không thể phủ nhận, nó đã dần thay thế các cổng USB-A, USB-B cũ kỹ.

USB-C và USB4 không có khái niệm tương đồng
ẢNH: CHỤP MÀN HÌNH EAGLETEK
Tuy nhiên, ‘vỏ bọc’ USB-C tiện lợi này lại ẩn chứa một sự phức tạp. Việc một sợi cáp có đầu cắm USB-C không hề nói lên tốc độ truyền dữ liệu, khả năng sạc pin hay các tính năng mà nó hỗ trợ. Một sợi cáp USB-C bạn dùng có thể chỉ chạy ì ạch ở tốc độ USB 2.0, trong khi một sợi khác trông y hệt lại nhanh hơn với tốc độ USB 3.2 hoặc thậm chí là USB4. Có những sợi cáp USB-C chỉ dùng để sạc, không thể truyền dữ liệu, hoặc có loại hỗ trợ sạc công suất cực lớn cho laptop. Chính sự ‘muôn hình vạn trạng’ về hiệu năng ẩn sau vẻ ngoài đồng nhất này là nguyên nhân khiến nhiều người dùng bối rối.
Vậy USB4 là gì? Đây chính là tiêu chuẩn công nghệ tiên tiến, sử dụng đầu cắm vật lý USB-C để mang lại những đột phá về hiệu suất. Được giới thiệu vào năm 2019, USB4 là một bản nâng cấp vượt trội, chúng cung cấp:
- Tốc độ ‘kinh hoàng’: Lên đến 40 Gbps, gần gấp đôi so với USB 3.2 Gen 2. Điều này có nghĩa là việc sao chép các tệp dung lượng lớn, truyền phát video 4K/8K, hay kết nối nhiều màn hình sẽ trở nên mượt mà hơn bao giờ hết.
- Sạc mạnh mẽ hơn: Hỗ trợ công suất sạc lên đến 100W, đủ sức tiếp năng lượng cho cả những chiếc laptop có ‘ngốn’ điện nhất.
- Tương thích Thunderbolt: USB4 tích hợp sẵn hỗ trợ cho các tính năng của Thunderbolt 3 trở lên, mở ra khả năng kết nối với các phụ kiện tốc độ cao như ổ cứng ngoài chuyên dụng, trạm kết nối (dock) đa năng.
Điều quan trọng cần nhớ là không phải mọi cổng hay cáp USB-C đều hỗ trợ USB4. Vì vậy, khi mua thiết bị hoặc phụ kiện mới, hãy luôn kiểm tra kỹ thông số kỹ thuật để đảm bảo bạn nhận được đúng hiệu năng mình mong đợi. Hiểu rõ sự khác biệt này sẽ giúp bạn trở thành người tiêu dùng thông thái hơn trong thế giới công nghệ không ngừng biến đổi.