Ngày 16.5, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV, các đại biểu thảo luận tại hội trường về dự thảo Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật.
Đại biểu Phạm Văn Hòa, đoàn Đồng Tháp
ẢNH: GIA HÂN
Tại dự thảo, Chính phủ đề xuất thực hiện cơ chế, chính sách đặc biệt về tài chính với định mức vượt trội và khoán chi theo nhiệm vụ, hoạt động trong công tác xây dựng pháp luật.
Theo phụ lục, mức khoán chi cho việc xây dựng một bộ luật mới, bộ luật thay thế bộ luật hiện hành (từ xây dựng đến thông qua) là 20 tỉ đồng; luật mới, luật thay thế luật hiện hành là 18 tỉ đồng; bộ luật sửa đổi, bổ sung là 10 tỉ đồng.
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật có nội dung hạn chế quyền con người, quyền công dân theo quy định của Hiến pháp là 9 tỉ đồng; luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật hiện hành là 4,5 tỉ đồng; nghị quyết thí điểm của Quốc hội là 7 tỉ đồng; nghị quyết của Quốc hội là 4,5 tỉ đồng…
Về tỷ lệ khoán chi, khâu xây dựng, soạn thảo, thẩm định, trình chiếm 70%; còn 30% dành cho khâu thẩm tra, thông qua.
Cũng theo phụ lục, mức khoán cho xây dựng một nghị định của Chính phủ là từ 1,3 – 2,4 tỉ đồng; nghị quyết của Chính phủ là từ 530 – 630 triệu đồng; thông tư là 550 triệu đồng; thông tư liên tịch là 600 triệu đồng…
Phát biểu ý kiến nội dung trên, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp), đề nghị “cân nhắc thật kỹ” về mức khoán chi. Theo ông, việc xây dựng luật, pháp lệnh hiện thực hiện theo một quy trình, trước đây số tiền này phải làm 2 – 3 kỳ, nhưng bây giờ chủ yếu làm 1 kỳ. “Khoán chi 20 tỉ cho xây dựng 1 bộ luật mới, tôi nghĩ hơi bị cao”, ông nói.
Hay như việc xây dựng nghị định, có khi Quốc hội chỉ giao Chính phủ quy định chi tiết vài điều, mà mức khoán chi đã hàng tỉ đồng. “Không phải tôi tiếc tiền cho ngân sách mà làm sao chi cho đúng, cho trúng đối tượng để tránh bị so bì với những đối tượng khác”, đại biểu nêu.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh
ẢNH: GIA HÂN
Đại biểu Nguyễn Duy Minh (đoàn Đà Nẵng) thì đề nghị quan tâm hơn đến nhóm cán bộ, công chức, viên chức không trực tiếp tham gia nhưng đảm nhiệm các công việc hỗ trợ quá trình xây dựng pháp luật (lễ tân, hậu cần kỹ thuật, tài vụ, truyền thông, giám sát…).
Nhóm này tuy không tham gia trực tiếp vào nội dung chính sách, nhưng đóng vai trò thiết yếu trong bảo đảm tiến độ, điều kiện tổ chức và chất lượng của các hoạt động xây dựng pháp luật. Do đó, cần có hướng dẫn cụ thể, minh bạch về mức chi cho nhóm đối tượng này, nhằm ghi nhận đúng vai trò, tạo động lực cho họ.
Vẫn theo ông Minh, việc phân bổ tỷ lệ khoán chi giữa các công đoạn xây dựng pháp luật còn chưa hợp lý. Phần lớn kinh phí được phân bổ cho giai đoạn xây dựng, soạn thảo, thẩm định… (chiếm 70%). Trong khi đó, giai đoạn thẩm tra đóng vai trò kiểm soát chất lượng cuối cùng trước khi trình Quốc hội thì chỉ được phân bổ 30%.
Cách phân bổ này phản ánh chưa đúng khối lượng yêu cầu chuyên môn của công tác thẩm tra, nhất là khi nhiều dự án luật còn chưa được chuẩn bị kỹ lưỡng nên cơ quan thẩm tra phải tổ chức thêm các đợt khảo sát, hội thảo, tham vấn.
Nếu không được đảm bảo nguồn lực tương xứng, chất lượng của hoạt động thẩm tra sẽ bị ảnh hưởng, làm suy giảm vai trò trong kiểm soát quyền lực lập pháp.
Giải trình trước ý kiến của các đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, sẽ tiếp thu, rà soát để giảm mức khoán chi sao cho phù hợp, “tránh việc cao so với mặt bằng chung và các công việc khác của các công tác Nhà nước”.