Trên các tuyến cao tốc hoặc quốc lộ, không khó bắt gặp cảnh xe xin vượt phía sau bật xi-nhan, nháy đèn hoặc bóp còi liên tục nhưng xe phía trước vẫn giữ làn đường, cố tình không nhường đường dù có đủ khoảng trống an toàn. Tình huống này không chỉ gây ức chế cho tài xế điều khiển xe xin vượt mà còn tiềm ẩn nguy cơ tai nạn nếu xử lý nóng vội, mất kiên nhẫn.
Tuy nhiên không phải ai cũng biết, việc không nhường đường trong tình huống như vậy có thể bị phạt nặng theo quy định mới.
Khi nào phải nhường đường cho xe xin vượt?
Theo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024, người điều khiển phương tiện phía trước có nghĩa vụ phải nhường đường khi phía sau có xe xin vượt. Tuy nhiên, điều này chỉ áp dụng khi phía trước đủ điều kiện an toàn, không có chướng ngại vật, không có xe đi ngược chiều và xe phía trước cũng không có ý định vượt phương tiện khác.
Hành động không nhường đường cho xe phía sau xin vượt có thể bị phạt từ 2 – 3 triệu đồng và trừ 2 điểm GPLX
ẢNH: CHÍ TÂM
Khi đó, xe đi trước phải chủ động giảm tốc độ, bật xi-nhan phải và đi sát về bên phải phần đường để tạo khoảng trống cho xe sau vượt qua an toàn. Ngược lại, nếu điều kiện phía trước không đảm bảo, hoặc có nguy cơ mất an toàn, tài xế xe đi trước được phép bật đèn xi-nhan trái để báo hiệu tạm thời chưa thể nhường đường.
Luật cũng quy định rõ xe xin vượt phải phát tín hiệu bằng đèn hoặc còi để thông báo ý định vượt, đồng thời giữ khoảng cách an toàn trong suốt quá trình di chuyển. Đặc biệt, trong khu vực đô thị và thời gian từ 22 giờ đến 5 giờ sáng, chỉ được sử dụng tín hiệu đèn, không được bấm còi khi xin vượt.
Cố tình không nhường đường bị phạt thế nào?
Căn cứ theo điểm d, khoản 4 và điểm a, khoản 16, điều 6 của Nghị định 168/2024/NĐ-CP (Nghị định 168), người điều khiển ô tô không nhường đường cho xe xin vượt khi đã đủ điều kiện an toàn bị phạt 2 – 3 triệu đồng và bị trừ 2 điểm trên giấy phép lái xe (GPLX).
Đáng chú ý, nếu hành vi không nhường đường dẫn đến tai nạn giao thông, mức phạt sẽ tăng rất nặng. Cụ thể theo điểm b, khoản 10 và điểm d khoản 16, điều 6, Nghị định 168, tài xế bị phạt 20 – 22 triệu đồng và bị trừ 10 điểm trên GPLX. Đây là mức trừ điểm cao nhất trong khung hình phạt hiện nay.
Ô tô xin vượt phải phát tín hiệu bằng đèn và còi để báo hiệu với xe phía trước
ẢNH: CHÍ TÂM
Việc không nhường đường cho ô tô xin vượt khi đã đủ điều kiện cho phép được xem là hành vi cố tình cản trở phương tiện khác. Điều này càng nghiêm trọng hơn nếu tình huống đó dẫn đến tai nạn do xe phía sau vượt “non”, hoặc không đủ khoảng trống để xử lý tình huống bất ngờ.
Việc nhận diện rõ đây là vi phạm nghiêm trọng và có chế tài xử phạt cụ thể sẽ giúp người tham gia giao thông nâng cao ý thức và góp phần phòng tránh tai nạn.