Tại bảng tổng hợp góp ý dự thảo sửa đổi Nghị định 24, các NHTM gồm ACB, Eximbank, BIDV, Vietinbank, MBBank đề nghị bổ sung quy định các DN, tổ chức tín dụng (TCTD) được cấp giấy phép nhập khẩu vàng miếng, vàng nguyên liệu được phép thuê gia công sản xuất vàng miếng tại doanh nghiệp, tổ chức tín dụng được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cấp giấy phép sản xuất vàng miếng.
Đồng thời đề nghị NHNN làm rõ khái niệm hoạt động “sản xuất vàng miếng” là DN, TCTD được cấp giấy phép sản xuất vàng miếng (bên được cấp phép) phải trực tiếp sản xuất vàng miếng hay có thể thuê/giao cho doanh nghiệp, tổ chức tín dụng khác để sản xuất ra vàng miếng và bên được cấp phép vẫn chịu trách nhiệm đối với việc sản xuất vàng miếng này. Đề xuất cho phép DN, TCTD sản xuất vàng miếng được thuê sản xuất, gia công vàng miếng ở nước ngoài. Ngoài ra, một số NHTM còn đề nghị NHNN bổ sung, cho phép xuất khẩu vàng miếng, vàng nguyên liệu đủ tiêu chuẩn LBMA lại ra nước ngoài khi cần. Cùng như đề xuất cho phép doanh nghiệp, TCTD được phép xuất khẩu vàng nguyên liệu.

NH kiến nghị cho phép gia công vàng miếng ở nước ngoài
ẢNH: NGỌC THẮNG
Giải trình về các kiến nghị trên, NHNN cho rằng điều 178 luật Thương mại 2005 quy định “gia công trong thương mại là hoạt động thương mại… để thực hiện một hoặc nhiều công đoạn trong quá trình sản xuất theo yêu cầu của bên đặt gia công để hưởng thù lao”. Dự thảo Nghị định 24 quy định các DN, NHTM được phép sản xuất vàng miếng có trách nhiệm công bố tiêu chuẩn áp dụng, khối lượng, hàm lượng của sản phẩm theo quy định của pháp luật và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tiêu chuẩn khối lượng, hàm lượng sản phẩm đã sản xuất đúng với tiêu chuẩn khối lượng, hàm lượng đã công bố. Chịu hoàn toàn trách nhiệm về sản phẩm vàng miếng do mình sản xuất, bảo hành sản phẩm vàng miếng cho khách hàng theo quy định pháp luật; lưu trữ đầy đủ, chính xác dữ liệu vàng miếng được sản xuất”. Như vậy, các DN, NHTM chịu hoàn toàn trách nhiệm về vàng miếng do mình sản xuất, thuê gia công và phải công bố tiêu chuẩn áp dụng, khối lượng, hàm lượng vàng miếng do mình sản xuất, thuê gia công.
Bộ Công an đề nghị thanh tra doanh nghiệp kinh doanh vàng 3 năm lần
Ngoài ra, NHNN cho rằng thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư tại Thông báo kết luận số 211/TB-VPTW về việc mở rộng quyền nhập khẩu có kiểm soát để tăng cung vàng, góp phần giảm chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới, cần ưu tiên sử dụng nguồn vàng nguyên liệu để đáp ứng nhu cầu vàng trong nước từ đó từng bước khuyến khích thị trường vàng trang sức mỹ nghệ phát triển. Các NHTM có giấy phép nhập khẩu vàng cần căn cứ cân đối cung cầu, doanh số mua bán để tính toán và kiểm soát việc nhập khẩu phù hợp nhằm đảm bảo hiệu quả và kiểm soát được rủi ro. Dự thảo Nghị định đã bỏ quy định liên quan đến việc nhập khẩu vàng miếng, vàng nguyên liệu của nhà sản xuất vàng được chứng nhận bởi Hiệp hội Thị trường vàng London (LBMA).
Cũng tại bảng kiến nghị lần này, Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam đề nghị bỏ quy định DN sản xuất vàng trang sức phải mua vàng nguyên liệu từ đầu mối nhập khẩu là TCTD vì tạo ra nấc trung gian, gây bất lợi cho các DN, làm cho giá đầu vào sản xuất tăng nên giá thành sản phẩm vàng trang sức cũng tăng theo, cuối cùng người dân chịu thiệt; đồng thời làm tăng giá thành xuất khẩu. Tuy nhiên, NHNN giải trình: Tại Thông báo kết luận số 211/TB-VPTW, Tổng Bí thư đã có chỉ đạo về việc mở rộng quyền nhập khẩu có kiểm soát để tăng cung vàng, góp phần giảm chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới, từ đó tạo điều kiện để người dân tiếp cận vàng với mức giá hợp lý hơn mức giá hiện nay.
Thực tế hiện nay, số lượng DN sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ là rất lớn. Việc cấp phép nhập khẩu vàng nguyên liệu do đó cần được thiết kế một cách tối ưu. Với sự tham gia của các NHTM đồng thời với các DN sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ lớn, việc nhập khẩu và phân phối vàng nguyên liệu cho mục đích sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ sẽ đảm bảo cạnh tranh, minh bạch hơn. Tại Trung Quốc (quốc gia có thể chế tương đồng với Việt Nam và có thị trường vàng rất phát triển), Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc hiện chỉ cấp phép nhập khẩu vàng cho 13 NHTM (bao gồm 9 ngân hàng nội địa và 4 ngân hàng nước ngoài).
Mua bán vàng có giá trị từ 20 triệu trong ngày bắt buộc phải chuyển khoản