Kinh tế biển – động lực tăng trưởng mới

Ngày 26.7, tại Hội thảo quốc tế lần thứ 2 về “Đổi mới và phát triển biển bền vững – MSDI 2025” diễn ra tại Trường ĐH Nha Trang, các chuyên gia trong và ngoài nước đã có những trao đổi sôi nổi về tương lai kinh tế biển Việt Nam. Sự kiện do Trường ĐH Nha Trang phối hợp Sở KH-CN Khánh Hòa và Trường ĐH Hàng Hải Việt Nam tổ chức trong 3 ngày (25 – 27.7).

Kinh tế đại dương – cơ hội nghìn tỉ USD

Phát biểu tại hội thảo, ông Phạm Quốc Hoàn, Giám đốc Sở KH-CN tỉnh Khánh Hòa, dẫn số liệu từ báo cáo kinh tế đại dương: Quy mô kinh tế đại dương toàn cầu đạt 2.600 tỉ USD năm 2020, tăng gấp đôi so với 1.300 tỉ USD năm 1995, với tốc độ tăng trưởng trung bình 3%/năm. Đại dương vận chuyển hơn 80% hàng hóa toàn cầu và chứa các tuyến cáp biển truyền tải 98% lưu lượng Internet quốc tế.

“Đây là cơ hội cho các quốc gia có biển như Việt Nam”, ông Hoàn nhận định. Theo báo cáo năm 2025 của Ngân hàng Thế giới, giá trị gia tăng gộp (GVA) của các ngành kinh tế biển Việt Nam đã tăng từ 5,04% lên 5,83% trong thập kỷ qua. Đáng chú ý, lĩnh vực này tạo ra khoảng 8% tổng số việc làm cả nước và các hệ sinh thái biển, ven biển đóng góp thêm khoảng 0,6% vào GVA toàn quốc.

“Đây không chỉ là diễn đàn học thuật mà còn là dịp kết nối khoa học – công nghệ với thực tiễn phát triển kinh tế biển bền vững ở cấp quốc gia và địa phương”, ông Hoàn nhấn mạnh vai trò của hội thảo.

Ban tổ chức (BTC) cho biết, MSDI 2025 nhận được 208 bài tham luận, trong đó 102 bài vượt qua vòng phản biện để trình bày trực tiếp tại 5 tiểu ban chuyên môn: Kỹ thuật công trình biển; Công nghệ và kỹ thuật nuôi trồng thủy sản; Công nghệ và kỹ thuật chế biến sản phẩm biển; Công nghệ và kỹ thuật khai thác thủy sản; Khoa học biển và đổi mới sáng tạo.

PGS-TS Trần Hưng Trà, Phó trưởng BTC, chia sẻ: “Chúng tôi mong muốn mỗi báo cáo, poster tại MSDI 2025 sẽ là những sản phẩm khoa học chất lượng, đóng góp vào mục tiêu phát triển kinh tế biển bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu và nâng cao phúc lợi cộng đồng ven biển”.

Hội thảo thu hút đại biểu từ hơn 10 quốc gia và vùng lãnh thổ như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Philippines, Indonesia, Thái Lan, Malaysia. Phiên toàn thể có sự tham gia của các diễn giả hàng đầu trong ngành, tạo cơ hội trao đổi kinh nghiệm và công nghệ tiên tiến. Các báo cáo được chấp thuận sẽ được xét đăng trên kỷ yếu IOP Conference Series (SCOPUS) – tiêu chuẩn quốc tế về chất lượng nghiên cứu khoa học.

Kết nối “tam giác vàng” thúc đẩy phát triển

Với 490km bờ biển và hàng trăm hòn đảo, Khánh Hòa xác định kinh tế biển là trụ cột tăng trưởng và động lực hội nhập. Tỉnh đặt mục tiêu đưa tỷ trọng kinh tế biển trong GRDP vượt 10% vào năm 2030.

Bốn lĩnh vực ưu tiên được xác định gồm: thúc đẩy nuôi trồng thủy sản biển quy mô công nghiệp và sản xuất giống hải sản chất lượng cao; phát triển du lịch biển chất lượng cao, thân thiện với môi trường; chuyển đổi số trong chế biến hải sản và quản lý tài nguyên biển; nghiên cứu ứng dụng công nghệ biển tiên tiến như công nghệ sinh học biển, robot dưới nước, hệ thống giám sát biển thông minh.

BTC mong muốn MSDI 2025 hướng tới mục tiêu hiện thực hóa Nghị quyết 36-NQ/TW về chiến lược phát triển kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045 bằng cách kết nối nhà khoa học, doanh nghiệp và nhà quản lý. Đây là mô hình “tam giác vàng” được BTC kỳ vọng sẽ thúc đẩy chuyển giao công nghệ và ứng dụng thực tiễn.

Sở KH-CN Khánh Hòa cam kết phối hợp chặt chẽ với Trường ĐH Nha Trang và các đối tác trong – ngoài nước để hỗ trợ nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, đổi mới sáng tạo. Mục tiêu xây dựng chuỗi hội thảo định kỳ, hướng tới hình thành thương hiệu học thuật uy tín cấp khu vực và quốc tế trong lĩnh vực khoa học – công nghệ biển.