Manga ‘tiên tri’ động đất ở Nhật

Hồi tháng 5- 6, mạng xã hội Nhật lan truyền lời cảnh báo trong tác phẩm về “cơn đại hồng thủy” xảy ra đầu tháng 7. Trong vòng hơn hai tuần từ ngày 21/6, Nhật Bản phải hứng chịu một chuỗi hơn 1.300 trận động đất tại quần đảo Tokara, bao gồm trận mạnh 5,5 độ richter vào ngày 3/7 và 5,4 độ richter vào ngày 5/7. Dù không có “thảm họa tận thế” như dự báo, truyện vẫn trở thành tâm điểm truyền thông sau loạt địa chấn, thu hút nhiều đồn đoán về khả năng giấc mơ của nhà văn Ryo Tatsuki “ứng nghiệm”.

Cụ thể, nhà văn viết: “Ngày 5/7/2025, đáy biển giữa Nhật Bản và Philippines sẽ nứt vỡ (phun trào), sẽ có một cơn đại hồng thủy tấn công các quốc gia ven Thái Bình Dương. Độ cao của sóng thần sẽ gấp ba lần so với trận động đất 311 (ngày 11/3/2011)”. Bà đồng thời mô tả biển Nhật Bản sẽ “sôi lên”, gợi hình dung đến núi lửa phun trào dưới biển hoặc một trận động đất với cường độ “siêu lớn”.

Tại Việt Nam, lời tiên tri trong bộ truyện được bàn luận trên nhiều diễn đàn, nền tảng mạng xã hội. Cuối tháng 6, trên fanpage, LilaBooks – một đơn vị sách tư nhân trong nước – cho biết mua bản quyền phát hành truyện, gây chú ý với gần 5.000 lượt tương tác cùng nhiều bình luận.

Tương lai đã tôi thấy (Watashi ga Mita Mirai) lần đầu xuất bản năm 1999, tái bản năm 2021. Đến nay, theo Time, cuốn sách bán được hơn một triệu bản tại Nhật. Nội dung chính xoay quanh những hình ảnh và sự kiện mà tác giả cho rằng mình đã “nhìn thấy trước” qua giấc mơ.

Bộ truyện nổi tiếng với những dự báo có phần trùng hợp thực tế. Tác giả được cho là đã “tiên tri đúng” về thảm họa kép Tohoku năm 2011, bao gồm động đất, sóng thần và sự cố hạt nhân Fukushima, khiến hàng chục nghìn người thiệt mạng. Hay bà còn “nhìn thấy” cái chết của các biểu tượng toàn cầu như , cùng nhiều biến cố khác, trong đó có đại dịch Covid-19. Chính những phỏng đoán này trong truyện đã khiến Tatsuki được mệnh danh “Baba Vanga Nhật Bản”.

Theo Time, tháng trước, trong một cuộc họp báo, Tổng giám đốc Cục Khí tượng Nhật Bản Ryoichi Nomura phát biểu rằng “thật đáng tiếc khi mọi người đang bị ảnh hưởng bởi thông tin thiếu cơ sở trong thời đại khoa học hiện đại”.

Gần đây, ông Ayataka Ebita, viên chức Cục Khí tượng Nhật Bản, nói trên Kyodo News: “Đây hoàn toàn là sự trùng hợp ngẫu nhiên. Không có mối liên hệ nào”. Ngoài ra, ông nhấn mạnh khoa học hiện nay chưa có khả năng dự đoán chính xác động đất và sự kiện nào gần giống với lời tiên tri trong manga cũng chỉ là vô tình.

Bên cạnh đó, viên chức Ayataka Ebita khuyến cáo công chúng không nên chủ quan: “Ở Nhật Bản, động đất có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Hãy luôn chuẩn bị sẵn sàng”.

Trong nhiều tháng qua, tin đồn về thảm họa trên gây ra tác động tiêu cực đến ngành du lịch Nhật Bản, đặc biệt trong mùa cao điểm tháng 7, 8. Lượng khách quốc tế đến quốc gia này . Chẳng hạn, hai hãng hàng không có trụ sở tại Hong Kong đã cắt giảm số chuyến bay đến miền Nam Nhật Bản do nhu cầu khách ít hơn. Người phát ngôn của bộ phận xúc tiến du lịch Tokushima cho biết: “Chúng tôi ngạc nhiên khi những tin đồn như vậy lại dẫn đến việc hủy chuyến“. Nhiều công ty du lịch cứu vãn tình hình bằng các gói ưu đãi. Cụ thể, WWPKG, đơn vị du lịch chuyên tổ chức các tour từ Hong Kong và Trung Quốc đại lục đến Nhật Bản, đưa ra chương trình hoàn tiền 100% nếu xảy ra động đất cấp 5 trở lên. Tuy nhiên, hiệu quả không đáng kể bởi nhiều người mang nặng tâm lý hoang mang.

Manga là loại truyện tranh và tranh biếm họa có nguồn gốc từ Nhật Bản. Đây là tiền đề cho nền công nghiệp Anime – phim hoạt hình Nhật. Manga không chỉ giữ vị trí nổi bật trong văn hóa nội địa mà còn có sức ảnh hưởng, xuất khẩu trên phạm vi toàn cầu. Theo nền tảng thu thập dữ liệu Statista của Đức, năm 2023, thị trường manga được định giá 693 tỷ yên (4,5 tỷ USD) và vẫn tiếp tục tăng trưởng mạnh. Số liệu của Business Insider cho thấy doanh số bán manga trên toàn thế giới năm 2021 – giai đoạn đỉnh điểm của đại dịch – đạt kỷ lục là 1,47 tỷ USD.

Khánh Linh (theo Time, Kyodo News)