Cuộc mổ 2 trong 1 gồm một đại phẫu và một “siêu thủ thuật”, với độ phức tạp cao, đòi hỏi sự phối hợp nhuần nhuyễn giữa 2 ê kíp ngoại khoa cùng ê kíp gây mê hồi sức.
Khối thoát vị khổng lồ và sỏi lớn gây tắc mật
Vượt hàng trăm cây số từ Campuchia đến TP.HCM, bà M.C (65 tuổi) nhập cấp cứu Bệnh viện Gia An 115 trong tình trạng đau vùng ngực – hạ sườn phải. Thân nhân người bệnh cho biết, suốt 2 tháng trước đó, bà nhiều lần đau âm ỉ vùng mạn sườn phải kèm đau ngực. 3 ngày gần nhập viện, cơn đau tăng dần, kèm sốt nhẹ 38 độ C, buồn nôn khiến gia đình quyết định đưa bà sang Việt Nam điều trị.
Thạc sĩ – bác sĩ Nguyễn Thế Toàn phẫu thuật trên người bệnh
Ảnh: BVCC
Tại Bệnh viện Gia An 115, kết quả thăm khám và chẩn đoán hình ảnh cho thấy bệnh nhân mắc đồng thời 2 bệnh lý nghiêm trọng trong ổ bụng.
Thứ nhất là một khối thoát vị thành bụng khổng lồ ở vùng chậu hông trái với kích thước 29×18 cm. Túi thoát vị chứa gần như toàn bộ các quai ruột non, đại tràng trái, mạc treo và mạc nối – tiềm ẩn nguy cơ xoắn ruột dẫn đến tắc ruột – hoại tử ruột, nhiễm trùng ổ bụng, viêm phúc mạc nếu không được xử trí sớm.
Thứ 2 là viên sỏi kích thước 12×15 mm ở đoạn cuối ống mật chủ, ống mật chủ giãn 12 mm (ngang). Viên sỏi lớn gây tắc mật và nhiễm trùng đường mật.
“Thông thường, với 2 bệnh lý này, bệnh nhân sẽ phải trải qua 2 cuộc phẫu thuật riêng biệt – một để điều trị thoát vị thành bụng, một để xử lý sỏi ống mật chủ. Tuy nhiên, ở trường hợp này, ngoài yếu tố chuyên môn, các bác sĩ còn phải đối mặt với một “thách thức vô hình” – tâm lý lo sợ phẫu thuật của người bệnh”, chuyên gia mật tụy, thạc sĩ – bác sĩ Nguyễn Thế Toàn, Trưởng khoa Ngoại, Bệnh viện Gia An 115, cho biết.
Trước đó, bà M.C từng phải nằm điều trị hồi sức tích cực suốt 4 tháng sau ca phẫu thuật bắc cầu động mạch chủ bụng tại Thái Lan – một trải nghiệm ám ảnh khiến bà đặc biệt lo sợ việc phẫu thuật. Vì vậy, các bác sĩ phải cân nhắc kỹ lưỡng về mặt chuyên môn để lựa chọn phương án can thiệp tối ưu, giảm thiểu số lần xâm lấn mà đảm bảo hiệu quả điều trị cao nhất.
Tuy nhiên, việc kết hợp một đại phẫu và một “siêu thủ thuật” trong cùng một lần gây mê là thử thách không nhỏ với cả ê kíp, nhất là khi người bệnh mang nhiều bệnh lý nền nguy cơ cao như tăng huyết áp, tiểu đường loại 2, bệnh thận mạn và béo phì.
Một lần gây mê – 2 cuộc “giải cứu”
Ca phẫu thuật đặc biệt được triển khai với sự phối hợp chặt chẽ giữa 2 ê kíp phẫu thuật ngoại khoa cùng gây mê hồi sức, trong một lần gây mê duy nhất.
Ê kíp đầu tiên thực hiện phẫu thuật điều trị thoát vị thành bụng. Bệnh nhân được đặt nghiêng phải 60 độ để tiếp cận tối ưu vùng thoát vị bên trái. Các phẫu thuật viên bóc tách từng lớp, giải phóng túi thoát vị, đưa toàn bộ tạng thoát vị trở về ổ bụng và phục hồi thành bụng bằng tấm lưới nhân tạo chống dính, giúp gia cố vững chắc, đồng thời hạn chế nguy cơ dính ruột sau mổ.
Ngay sau đó, ê kíp thứ 2 thực hiện nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP), tiến hành cắt cơ vòng oddi và lấy thành công viên sỏi lớn khỏi đoạn cuối ống mật chủ – hoàn tất cuộc can thiệp kép trong cùng một lần gây mê.
Sau mổ, người bệnh phục hồi tốt và đã được xuất viện trong tình trạng ổn định.
Bệnh nhân hồi phục sức khỏe sau phẫu thuật
Ảnh: BVC
Triệu chứng của thoát vị thành bụng, sỏi ống mật
Theo thạc sĩ – bác sĩ Nguyễn Thế Toàn, thoát vị thành bụng là bệnh lý xảy ra do sự dịch chuyển của các tạng từ trong xoang bụng ra ngoài thành bụng thông qua một vị trí bị yếu nào đó trên thành bụng. Bệnh có thể do bẩm sinh hoặc mắc phải. Thoát vị thành bụng mắc phải thường gặp ở những người có tiền sử phẫu thuật vùng bụng, hoặc sau chấn thương vùng bụng, ngoài ra có thể do tăng áp lực ổ bụng kéo dài (béo phì, ho mạn tính, táo bón). Thành bụng yếu, nhiễm trùng vết mổ, hoặc suy dinh dưỡng làm tăng nguy cơ.
Triệu chứng là khối phồng bất thường ở thành bụng, to lên khi ho, rặn, đứng lâu và xẹp lại khi nằm nghỉ. Bệnh được điều trị bằng phẫu thuật nội soi (cho thoát vị nhỏ) hoặc mổ mở (cho thoát vị lớn). Nếu không xử trí kịp thời, có thể gây tắc ruột, hoại tử ruột, viêm phúc mạc, đe dọa tính mạng. Những người từng phẫu thuật, chấn thương vùng bụng, hoặc có yếu tố nguy cơ như béo phì, ho mạn tính nên đi khám ngay khi thấy xuất hiện khối phồng bất thường ở bụng.
Về sỏi ống mật chủ, bác sĩ Toàn cảnh báo, nếu không xử lý kịp, sỏi có thể gây tắc mật – suy gan, nhiễm trùng huyết hoặc viêm tụy cấp. Các dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay gồm: Đau vùng hạ sườn phải (đặc biệt sau bữa ăn nhiều dầu mỡ), sốt, buồn nôn, có thể kèm vàng da, nước tiểu sậm màu do tắc mật. Nếu cơn đau kéo dài kèm sốt, người bệnh cần đến cơ sở y tế ngay để được xử trí kịp thời.