Máy bay B-2 của Mỹ có khả năng mang bom phá boongke (Ảnh: Reuters).
Mỹ đã tăng cường hiện diện quân sự ở Trung Đông kể từ cuối tuần trước. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có thông tin mới về việc liệu Mỹ có triển khai máy bay ném bom B-2 để tấn công một cơ sở hạt nhân quan trọng của Iran tại Fordow bằng bom phá boongke nặng 13,6 tấn, với khả năng xuyên qua 60m đất đá, hay không.
Vào đêm 16/6, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth tuyên bố ông đã “chỉ đạo triển khai năng lực bổ sung” cho Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ ở Trung Đông, một động thái “nhằm tăng cường thế trận phòng thủ của Mỹ trong khu vực”.
Trong khi đó, Tổng thống Donald Trump cho biết ông đang tìm kiếm “kết thúc thực sự” cho cuộc xung đột giữa Israel và Iran, khi nhà lãnh đạo Mỹ cắt ngắn lịch trình dự hội nghị thượng đỉnh G7 ở Canada để trở về Washington.
“Tôi không tìm kiếm lệnh ngừng bắn, chúng tôi đang tìm kiếm điều gì đó tốt hơn lệnh ngừng bắn”, ông Trump tuyên bố.
Một manh mối cho thấy Lầu Năm Góc đang cân nhắc tiến hành cuộc không kích tầm xa xuất phát từ hoạt động di chuyển của hơn 31 máy bay tiếp nhiên liệu của Không quân Mỹ. Các máy bay, chủ yếu là KC-135 Stratotankers và KC-46 Pegasuses, đã được AirNav Systems, một trang web theo dõi chuyến bay, theo dõi khi chúng bay về phía đông vào ngày 15/6. Ngoài ra, có thêm thông tin về một số máy bay di chuyển xa hơn về phía đông hôm 17/6.
Máy bay ném bom B-2 của Không quân Mỹ có tầm bay xa, khoảng 9.600km mà không cần tiếp nhiên liệu, nhưng chúng thường hoạt động từ một số căn cứ hạn chế: Whiteman ở Missouri, Fairford ở Oxfordshire và đáng chú ý nhất là căn cứ biệt lập Diego Garcia ở phía nam Ấn Độ Dương.
Máy bay ném bom B-2 từng tấn công 5 cơ sở vũ khí ngầm của Houthi từ Whiteman, cách đó khoảng 12.800km, vào tháng 10 năm ngoái. Căn cứ Diego Garcia gần cơ sở hạt nhân Fordow hơn nhiều, với hành trình dài khoảng 5.100km mỗi chiều, đòi hỏi phải tiếp nhiên liệu trên chặng bay trở về sau khi hoàn tất đợt ném bom vào các địa điểm hạt nhân của Iran.
Chỉ Mỹ được cho là có một quả bom đủ mạnh – GBU 57/B Massive Ordnance Penetrator – có thể phá hủy Fordow, một trong 2 cơ sở làm giàu uranium chính của Iran, ước tính nằm sâu 80-90m dưới một ngọn núi. Máy bay duy nhất có khả năng mang theo vũ khí dài 6m này là B-2.
Vào một thời điểm giữa thập niên trước, Mỹ được cho là chỉ có 20 quả bom, vũ khí phi hạt nhân lớn nhất của nước này, nhưng số lượng ước tính gần đây được cho là nhiều hơn.
Justin Bronk, chuyên gia hàng không của Viện nghiên cứu Royal United Services, cho biết cần “nhiều tác động” để có thể phá hủy Fordow, trong đó “quả bom thứ hai tác động vào bên trong hố do quả bom thứ nhất tạo ra”.
Mặc dù một máy bay B-2 có thể mang theo 2 quả bom phá boongke, một cuộc tấn công của Mỹ để phá hủy “trái tim hạt nhân” của Iran có thể sẽ cần triển khai nhiều hơn một máy bay ném bom.
“Một cuộc tấn công sẽ cần đến phương án dự phòng vì bom phải hoạt động và được triển khai hoàn hảo để có thể rơi trúng cơ sở và phát nổ ở độ sâu phù hợp để gây ra thiệt hại đáng kể”, chuyên gia Bronk cho biết thêm.
Hình ảnh vệ tinh chụp cơ sở hạt nhân Fordow ở miền trung Iran vào ngày 14/6 (Ảnh: Maxar Technologies/AFP).
Fordow, một cơ sở làm giàu uranium được gia cố chắc chắn ở sâu bên trong một ngọn núi, đã bị tấn công bằng các cuộc không kích của Israel, nhưng không có dấu hiệu nào cho thấy phần ngầm của cơ sở này bị hư hại đáng kể, theo Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi.
Mỹ cũng có thể cân nhắc tấn công một địa điểm làm giàu hạt nhân khác của Iran tại Natanz.
Một câu hỏi quan trọng đối với Nhà Trắng và Lầu Năm Góc là liệu họ có tin rằng, sau 5 ngày không kích của Israel, có bất kỳ mối đe dọa nào đối với các máy bay của Mỹ hoạt động trên không phận Iran hay không.
Tuy nhiên, ngoài máy bay, Mỹ vẫn còn các phương tiện quân sự khác nếu muốn mở rộng cuộc tấn công vào bất kỳ địa điểm phóng tên lửa và phòng không nào còn lại của Iran.
Một nhóm tác chiến tàu sân bay thứ hai, do tàu sân bay USS Nimitz dẫn đầu, đã được Mỹ triển khai từ Đông Á đến Trung Đông vào đầu tuần này. Tại Trung Đông, nhóm tác chiến tàu sân bay này sẽ tham gia cùng tàu sân bay USS Carl Vinson, đang hoạt động tương đối gần Iran, xung quanh biển Ả Rập. Ít nhất 3 tàu khu trục của Mỹ cũng đang ở phía đông Địa Trung Hải.
Tổng thống Trump đã ca ngợi chiến dịch ném bom của Israel nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran, nhưng cho đến nay vẫn chưa lệnh cho quân đội Mỹ tham gia các hoạt động tấn công. Thay vào đó, ông Trump cho phép sử dụng các khí tài quân sự của Mỹ để giúp Israel bắn hạ tên lửa và máy bay không người lái của Iran.
Các hãng tin Axios và CBS News ngày 17/6 đồng loạt đưa tin, trước cuộc họp an ninh quốc gia tại Nhà Trắng để thảo luận về cuộc xung đột đang leo thang ở Trung Đông, Tổng thống Trump cân nhắc việc đưa Mỹ can dự vào cuộc chiến.
“Ông Trump đang nghiêm túc cân nhắc việc tham gia cuộc chiến và phát động một cuộc tấn công của Mỹ vào các cơ sở hạt nhân của Iran, đặc biệt là cơ sở làm giàu uranium ngầm của nước này ở Fordow”, Axios dẫn lời 3 quan chức cho biết.
Theo Axios, Israel tin rằng Mỹ sẽ “tham gia vào cuộc chiến trong những ngày tới”.
Cố vấn An ninh Quốc gia Israel Tzachi Hanegbi tin rằng, chiến dịch tấn công của Israel nhằm vào Iran “sẽ không kết thúc nếu không phá hủy cơ sở hạt nhân Fordow”. Mặc dù chưa rõ “liệu Mỹ có tham gia hay không”, Israel vẫn liên tục liên lạc với Washington về vấn đề này.
Vài giờ trước cuộc họp an ninh hôm 17/6, Tổng thống Trump đã đăng một loạt thông điệp cứng rắn trên mạng xã hội Truth Social, tuyên bố Mỹ hiện có quyền tối cao không bị cản trở trong không phận Iran. Ông Trump cũng yêu cầu Tehran phải đầu hàng “vô điều kiện”.