Gần đây, tại nhiều địa phương, đặc biệt là các thành phố lớn như TP.HCM, tình trạng nhiều hộ kinh doanh đột ngột đóng cửa, nghỉ kinh doanh gây xôn xao dư luận.
Một số ý kiến cho rằng, nguyên nhân xuất phát từ lo ngại nghĩa vụ về sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền theo Nghị định 70 sửa đổi Nghị định 123 quy định về hóa đơn, chứng từ.

Nhiều hộ kinh doanh tại TP.HCM đã chủ động đóng cửa, thậm chí di chuyển hàng hóa khỏi khu vực kinh doanh
ẢNH: LAM NGHI
Trong thông tin gửi tới báo chí tối 15.6, Cục Thuế (Bộ Tài chính) cho biết, theo Nghị định 70, chỉ những hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán và có doanh thu hàng năm từ 1 tỉ đồng trở lên, hoạt động trong các lĩnh vực bán lẻ, nhà hàng, ăn uống, khách sạn, siêu thị, vận tải hành khách, giải trí…, có bán hàng hóa, dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng mới bắt buộc triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền và chuyển dữ liệu tới cơ quan thuế.
Theo cơ sở dữ liệu quản lý thuế, hiện cả nước có 37.576 hộ kinh doanh thuộc diện bắt buộc triển khai hóa đơn điện tử từ máy tính tiền, tương đương khoảng 1% trong tổng số hơn 3,6 triệu hộ kinh doanh.
Tuy nhiên, rất nhiều hộ kinh doanh nhỏ lẻ, không thuộc diện điều chỉnh đã chọn cách tạm ngừng kinh doanh do lo ngại hoặc hiểu nhầm rằng tất cả đều phải triển khai công nghệ máy tính tiền, đồng nghĩa với việc phải thay đổi quy trình, tăng chi phí đầu tư và chịu sự giám sát chặt chẽ.
Chợ Đồng Hới trầm lắng lạ thường: Hàng trăm ki ốt ‘án binh bất động’
Số liệu của Chi cục Thuế khu vực II (địa bàn quản lý TP.HCM) cho thấy, trong tháng 5, thời điểm các cơ quan chức năng tăng cường chuẩn bị triển khai Nghị định 70, trên địa bàn TP.HCM có 3.763 hộ kinh doanh ngừng hoạt động hoặc đóng cửa. Tuy nhiên, chỉ 440 hộ trong số này (chiếm 3,18%) thuộc diện có doanh thu trên 1 tỉ đồng/năm, bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, tương ứng số thuế là 1,4 tỉ đồng.
Đến nay, tại TP.HCM đã có 15.764 hộ kinh doanh triển khai hóa đơn điện tử từ máy tính tiền theo Nghị định 70, chiếm 6,7% trong tổng số 232.798 hộ kinh doanh tại địa bàn. Trong đó, có 11.865 hộ kinh doanh theo phương pháp khoán và 3.899 hộ kê khai.
Mặc dù chiếm tới 42,6% số hộ thuộc diện triển khai sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền trên toàn quốc, tỷ lệ này vẫn chỉ chiếm khoảng 0,4% tổng số hộ kinh doanh cả nước.
“Điều này khẳng định, quy định về hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền chỉ áp dụng cho nhóm hộ có doanh thu từ 1 tỉ đồng/năm trở lên và trong một số lĩnh vực cụ thể, song tâm lý hoang mang lại lan rộng do thông tin chưa đầy đủ hoặc sai lệch”, Cục Thuế nhấn mạnh.
Hộ có doanh thu dưới 1 tỉ đồng/năm không bị ảnh hưởng
Theo ngành thuế, quy định về hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu cho cơ quan thuế không làm thay đổi chính sách thuế đang áp dụng cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, chỉ thay đổi căn cứ xác định doanh thu làm cơ sở cho cơ quan thuế xác định mức thuế khoán của các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có mức doanh thu từ 1 tỉ đồng/ năm trở lên cho sát với doanh thu thực tế phát sinh.

37.576 hộ kinh doanh thuộc diện bắt buộc triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền từ 1.6
ẢNH: ĐAN THANH
Quy định này không làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của các hộ, cá nhân kinh doanh có ngưỡng doanh thu dưới 1 tỉ đồng/năm.
Cục Thuế nhấn mạnh, khảo sát thực tế cho thấy, ngoài hiểu sai hoặc chưa đầy đủ về chính sách thuế cũng như đối tượng áp dụng hóa đơn điện tử, có nhiều nguyên nhân khác khiến hộ kinh doanh đồng loạt đóng cửa, như tâm lý e ngại bị kiểm tra vì buôn bán hàng không rõ nguồn gốc, hàng giả, hàng kém chất lượng.
Thời gian qua, nhiều hộ kinh doanh đồng loạt nghỉ bán trùng với thời điểm các lực lượng chức năng đồng loạt ra quân kiểm tra, xử lý cao điểm các vi phạm về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Tại nhiều chợ lớn và trung tâm thương mại ở TP.HCM, lực lượng quản lý thị trường phối hợp cùng công an, hải quan và cơ quan y tế tiến hành kiểm tra đồng loạt, không có “vùng cấm”.
Kiểm tra cho thấy, tình trạng buôn bán hàng không rõ nguồn gốc, không hóa đơn chứng từ, hàng giả, hàng nhái còn phổ biến. Tại Saigon Square (TP.HCM), nhiều gian hàng đã chủ động đóng cửa, thậm chí di chuyển hàng hóa khỏi khu vực kinh doanh.
Trước diễn biến nêu trên, chi cục thuế các địa phương đã có thư gửi đến các hộ kinh doanh nhằm khẳng định rõ chủ trương không tăng thuế, không gây khó khăn cho người dân. Việc triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền là giải pháp cần thiết để tạo “sân chơi” công bằng, minh bạch giữa các mô hình kinh doanh…