Bãi rác Đông Vinh, nằm trên địa bàn phường Hưng Đông (thành phố Vinh cũ), nay là phường Vinh Hưng (Nghệ An).
Bãi rác hình thành từ những năm 1970, ban đầu là nơi tập kết rác tự phát, sau đó được quy hoạch thành bãi rác chính của thành phố.
Đến cuối năm 2011, do quá tải và gây ô nhiễm nghiêm trọng, tỉnh Nghệ An quyết định đóng cửa bãi rác. Rác thải sinh hoạt Đông Vinh này chính thức được chuyển đến Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Nghi Yên (huyện Nghi Lộc cũ). Tuy nhiên, hàng trăm nghìn tấn rác tồn đọng tại chỗ vẫn chưa được xử lý.
Một góc bãi rác Đông Vĩnh nhìn từ trên cao (Ảnh: Quang Dũng).
Năm 2003, tỉnh cho phép Công ty cổ phần Công nghệ môi trường xanh Seraphin đầu tư nhà máy xử lý rác trên diện tích hơn 3ha, công suất 200 tấn/ngày.
Sau vài năm hoạt động, nhà máy xuống cấp, gây ô nhiễm, nên bị buộc dừng hoạt động vào tháng 1/2014. Doanh nghiệp sau đó tháo dỡ nhà xưởng, để lại khoảng 84.000 tấn rác chưa xử lý.
Tính chung cả bãi rác và phần tồn đọng của nhà máy Seraphin, khu vực này chứa hơn 280.000 tấn rác thải, trở thành “quả bom môi trường” giữa lòng đô thị. Năm 2014, nơi đây bị đưa vào danh sách điểm ô nhiễm môi trường nghiêm trọng của tỉnh.
Bãi rác tồn tại hơn 14 năm qua gây ô nhiễm môi trường (Ảnh: Nguyễn Phê).
Dự án xử lý triệt để được UBND tỉnh Nghệ An phê duyệt năm 2016, do thành phố Vinh (cũ) làm chủ đầu tư.
Tháng 8/2017, dự án chính thức khởi công, với tổng giá trị hợp đồng gần 17 tỷ đồng, do Công ty Cổ phần Đại Trường Nguyên thực hiện. Sau gần một năm thi công, khoảng 100.000 tấn rác được vận chuyển và chôn lấp tại Khu liên hợp Nghi Yên. Tuy nhiên, còn khoảng 100.000m³ rác sát khu nhà máy Seraphin không nằm trong gói xử lý ban đầu.
Cuối năm 2021, UBND thành phố Vinh (cũ) phê duyệt tiếp dự án xử lý phần còn lại, giao Công ty cổ phần Môi trường và Công trình đô thị Nghệ An thi công, tổng giá trị hơn 13,6 tỷ đồng, thời gian 180 ngày.
Nay, máy móc đang dọn dẹp bãi rác Đông Vinh (Ảnh: Quang Dũng).
Công trình bắt đầu triển khai từ tháng 1, dự kiến hoàn thành cuối tháng 4. Nhưng do thời tiết mưa nhiều, dự án được gia hạn đến 30/6. Hiện tại, đơn vị thi công tiếp tục xin gia hạn thêm 15 ngày để xử lý triệt để lớp rác nằm sâu dưới lòng đất.
“Chúng tôi đã xử lý trên 98% khối lượng, chỉ còn lại một phần nhỏ. Nếu thời tiết thuận lợi, dự kiến trong vòng 5 ngày tới sẽ hoàn thành toàn bộ”, ông Phạm Hữu Thắng, Trưởng phòng Tổ chức hành chính, Công ty cổ phần Môi trường và công trình đô thị, cho biết.
Để đẩy nhanh tiến độ, đơn vị thi công đang tăng cường thêm máy móc, nhân lực, làm việc cả ngày lẫn đêm. Bãi rác tồn tại nửa thế kỷ đang từng bước được “xoá sổ”, trả lại môi trường trong lành cho người dân địa phương.