Lễ ra mắt sách diễn ra tại Hà Nội, nhân dịp hướng tới kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025). Cuốn sách Tinh hoa cách mạng Việt Nam dày gần 800 trang, tuyển chọn 112 bài viết, nghiên cứu, bình luận, phỏng vấn của nhà báo Hà Đăng từ năm 1955 đến tháng 7/2024.
Cuốn sách “Tinh hoa cách mạng Việt Nam” của nhà báo lão thành Hà Đăng (Ảnh: Ban tổ chức).
Cuốn sách có 3 phần. Phần I gồm 50 bài viết về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, về đạo đức và tư tưởng Hồ Chí Minh, các nghị quyết quan trọng của Đảng qua các kỳ đại hội, xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền, con đường đi lên chủ nghĩa xã hội, quyền làm chủ của nhân dân…
Phần II tuyển chọn 32 bài viết về lãnh tụ và một số nhà lãnh đạo của cách mạng Việt Nam, như: Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Tôn Đức Thắng, Tổng Bí thư Trường Chinh, Tổng Bí thư Lê Duẩn, Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Phạm Văn Đồng, Cố vấn tại Hội nghị Paris Lê Đức Thọ, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Phạm Hùng…
Phần III phản ánh những thành tựu thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, gồm 30 bài viết với nhiều thể loại: Phóng sự, tùy bút, phân tích, bình luận tâm đắc của Hà Đăng trong cuộc đời làm báo. Có thể kể đến bài Ba lần đuổi kịp trung nông viết về Hợp tác xã Đại Phong, được Bác Hồ viết thư khen ngợi…
Trong phần này, ông cũng dành nhiều bài viết bàn về nghề báo, tính chiến đấu của báo chí cách mạng, vai trò của nhà báo trong tiến trình đổi mới đất nước.
Không chỉ là một tuyển tập báo chí thông thường, Tinh hoa cách mạng Việt Nam được giới chuyên môn đánh giá như một công trình nghiên cứu có chiều sâu tư tưởng và giàu tính lịch sử.
Nhà báo lão thành Hà Đăng chia sẻ tại sự kiện (Ảnh: Ban tổ chức).
Ông Lê Quốc Minh – Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam – khẳng định: “Cuốn sách là kết tinh những trăn trở, suy tư và khát vọng của một người trí thức – chiến sĩ, người làm báo – nhà hoạt động tư tưởng chính trị trong suốt cuộc đời gắn bó với cách mạng. Những lập luận vững chắc và tinh thần biện chứng của nhà báo Hà Đăng là nguồn tư liệu quý cho cán bộ tuyên giáo, báo chí, giáo dục chính trị”.
Nhà báo Lê Quốc Minh nhấn mạnh vai trò của nhà báo Hà Đăng như một “ngòi bút chiến đấu” suốt hơn nửa thế kỷ, luôn trung thành với lý tưởng của Đảng, với con đường xã hội chủ nghĩa mà Bác Hồ, Đảng ta và Nhân dân ta đã lựa chọn, đặt lợi ích dân tộc và nhân dân lên hàng đầu.
Cuốn sách của nhà báo trở thành tài liệu quý không chỉ cho giới nghiên cứu, báo chí mà còn với đông đảo cán bộ, đảng viên và những ai quan tâm đến con đường phát triển của đất nước.
Về cuốn sách Tinh hoa cách mạng Việt Nam, PGS.TS Vũ Trọng Lâm – Giám đốc, Tổng biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật – nhấn mạnh: “Qua ngòi bút của nhà báo Hà Đăng, chân dung các nhân vật lớn của đất nước hiện lên đời thường, sống động và chân thực, bởi đó là những người mà ông may mắn tiếp cận trực tiếp, được phục vụ hoặc cùng làm việc trong một thời gian dài.
Mỗi chân dung không chỉ khắc họa về một con người mà còn có tư tưởng, tính cách và những bài học vô cùng sâu sắc để lại cho bạn đọc. Những chân dung ấy vừa mang tính cá nhân, vừa là tư liệu lịch sử vô giá được soi chiếu qua góc nhìn của một nhà báo lão thành”.
Chia sẻ tại sự kiện, nhà báo Hà Đăng bày tỏ: “Ở tuổi 96, tôi đã qua gần 80 năm viết nhiều bài báo, mặc dù đây không hẳn là công việc chính thức của tôi, song sự nghiệp báo chí để lại chính là những gì tôi tự hào và tâm đắc nhất”.
Nhà báo Hà Đăng ký tặng sách tại lễ ra mắt sách (Ảnh: Ban tổ chức).
Bên lề buổi họp báo, nhà báo Hà Đăng chia sẻ rằng, ông bắt đầu viết báo từ năm 1947, khi mới 18 tuổi. Bài báo đầu tay của ông có tên Tâm sự đồng bạc trong két sắt, đăng trên báo Phấn Đấu.
Đó là thời điểm cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp vừa bước vào giai đoạn đầu, đất nước bộn bề gian khó, từng đồng bạc nhỏ cũng có thể trở thành hạt gạo, viên đạn cho chiến trường.
Trong bài viết ấy, ông mượn lời của một đồng bạc bị “bỏ quên” trong két sắt, day dứt vì không được góp sức cùng kháng chiến. Đó là một cách diễn đạt độc đáo, giản dị mà đầy cảm xúc, nhằm kêu gọi giới giàu có không nên giữ của riêng mình mà hãy chung tay cùng dân tộc.
Bài báo nhanh chóng tạo hiệu ứng, khiến nhiều phú ông trong vùng mang tiền đến ủng hộ Quỹ kháng chiến. Chính ông cũng bất ngờ vì sức lan tỏa của nó và từ đó, ông xác định nghiệp báo chính là con đường mình sẽ đi đến cùng.
Tính đến nay, khi báo chí cách mạng Việt Nam tròn 100 tuổi, nhà báo Hà Đăng đã có gần 80 năm sống và gắn bó với nghề. Cuộc đời làm báo của ông trải dài theo từng giai đoạn thăng trầm của đất nước, song hành cùng công cuộc cách mạng.
Nhớ lời dạy của Bác Hồ rằng “Báo chí là một mặt trận, cán bộ báo chí là chiến sĩ cách mạng; cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ; bài báo là tờ lịch cách mạng”, ông luôn tâm niệm rằng, làm báo không phải để mưu cầu danh tiếng, mà để phụng sự lý tưởng và phục vụ nhân dân.
“Tôi làm báo không phải để lưu danh thiên cổ, mà để góp một phần nhỏ vào sự nghiệp cách mạng của dân tộc, phục vụ nhân dân”, nhà báo lão thành Hà Đăng bộc bạch.
Nhà báo Hà Đăng từng trải qua nhiều vai trò, vị trí khác nhau: Ủy viên Trung ương Đảng khóa VI, VII, đại biểu Quốc hội khóa VIII, IX, trưởng Ban Tư tưởng – Văn hóa Trung ương (nay là Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương), Tổng Biên tập báo Nhân Dân, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản, trợ lý Tổng Bí thư Lê Duẩn, trợ lý Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh.
Ông cũng là thành viên – trợ lý trưởng Đoàn đại biểu Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam và Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam.
Trước Tinh hoa cách mạng Việt Nam, nhà báo từng ra 3 cuốn sách mang những chủ đề lớn, gồm: Thế ta phải thắng, Đi lên từ sản xuất nhỏ, Cái mới trong đổi mới.