MỹGiám đốc khoa học của Colossal Biosciences thừa nhận “sói trắng” mà họ tạo ra thực chất chỉ là sói xám biến đổi gene sau khi vấp phải nhiều ý kiến phản đối về tuyên bố hồi sinh loài vật.
Sói xám biến đổi gene để trông giống sói trắng đã tuyệt chủng. Ảnh: Colossal Biosciences
Ngày 7/4, công ty công nghệ sinh học Colossal Biosciences tuyên bố hồi sinh sói trắng tuyệt chủng. Hiện nay, giám đốc khoa học của công ty nói đó không phải sói trắng thực sự.
Ba con sói trắng như tuyết tên Khaleesi, Romulus và Remus, thu hút sự chú ý trên toàn cầu khi công ty công nghệ sinh học này tuyên bố chúng là những con sói trắng (Aenocyon dirus) đầu tiên trên thế giới được “tái sinh” sau hơn 10.000 năm tuyệt chủng. Giới nghiên cứu nhanh chóng chỉ trích tuyên bố gây hiểu lầm này, nhấn mạnh chúng chỉ đơn giản là sói xám biến đổi gene (Canis lupus).
Trong một cuộc phỏng vấn mới, giám đốc khoa học của Colossal, Beth Shapiro, xác nhận rằng “sói trắng” thực chất chỉ là sói xám với 20 gene chỉnh sửa. Tuy nhiên, bà cho rằng công ty chưa bao giờ cố gắng che giấu danh tính của những con sói này. “Không thể hồi sinh thứ gì đó giống hệt một loài đã từng sống”, New Scientist dẫn lời Shapiro. “Chúng tôi đã nói điều đó ngay từ đầu. Mọi người gọi chúng là sói trắng và tức giận về điều đó”.
Chia sẻ mới nhất của Shapiro không khác biệt nhiều so với những gì bà và công ty đã thông báo trước đây. Colossal tranh luận nếu họ tạo ra một con vật giống sói trắng, họ có thể gọi nó là sói trắng. “Chúng tôi chọn gọi đó là sói trắng vì chúng trông giống sói trắng và mang nhiều đặc điểm chính mà chúng tôi tìm thấy khi giải trình tự hệ gene của chúng”, Shapiro cho biết trong một video vào tháng trước.
Một phần tranh cãi xuất phát từ việc có nhiều định nghĩa khác nhau về loài vật. Trước đây, Shapiro chia sẻ họ đang sử dụng “khái niệm loài hình thái”, nghĩa là định nghĩa một loài dựa trên hình thái hay ngoại hình. Tuy nhiên, hầu hết nhà khoa học làm việc dựa trên “khái niệm loài sinh học”, nghĩa là một nhóm sinh vật có khả năng giao phối và sinh ra con non sinh sản được. Điều đó có nghĩa dù động vật cùng loài có thể trông giống nhau, hình dáng bên ngoài không giúp xác định chúng là một loài.
Trong trường hợp sói trắng, loài này đã tuyệt chủng hơn 10.000 năm trước, vì vậy các nhà nghiên cứu chưa từng thấy cá thể nào. Ngoài ra, Colossal không phải luôn giải thích cách tiếp cận của họ trong tên gọi con vật. Khi công bố những con sói, họ thông báo trong các tài liệu, bài đăng và video khác đó là sói trắng, không phải sói xám biến đổi gene. Công ty giải thích cách họ chỉnh sửa gene của sói xám và nêu chi tiết quá trình, nhưng tiêu đề là sự ra đời của “sói trắng đã tuyệt chủng”, không phải sói xám biến đổi gene.
Các nhà khoa học của Colossal sử dụng ADN của sói trắng lấy từ hóa thạch để biến đổi gene sói xám. Sau đó, họ thu thập tế bào từ máu sói xám và biến đổi những tế bào đó giống với những gì tìm thấy trong hệ gene của sói xám. Tiếp theo, họ chèn ADN của tế bào đã biến đổi vào tế bào trứng sói xám và đặt phôi thai thu được vào tử cung của một con chó nhà. Quá trình biến đổi gene sói rất dài và phức tạp, nhưng Colossal chỉ thực hiện 20 điều chỉnh đối với 14 gene sói xám, thay đổi các đặc điểm như màu lông và kích thước cơ thể. Tuy nhiên, dù hai loài chia sẻ nhiều ADN giống nhau, có nhiều khác biệt di truyền giữa chúng.
“Colossal cho biết hệ gene của sói xám và sói trắng giống nhau 99,5%, nhưng vẫn có 12.235.000 điểm khác biệt”, Nic Lawrence, một nhà cổ sinh học và phó giáo sư tại Đại học Otago ở New Zealand, chia sẻ với Vox. “Vì vậy, một con sói xám với 20 chỉnh sửa ở 14 gene vẫn là sói xám ngay cả khi có những khác biệt quan trọng”.
An Khang (Tổng hợp)