Sở hữu công trình khoa học quốc tế
Tiến sĩ Trần Lê Hưng đang là giảng viên Trường kỹ sư Paris, ĐH Gustave Eiffel, Pháp. Trong hành trình theo đuổi đam mê nghiên cứu khoa học ngành đường sắt, anh đã có nhiều thành tích nổi bật mang tầm quốc tế. Anh là tác giả chính của 23 công bố khoa học, trong đó có 18 công bố với vai trò tác giả chính và 5 công bố với vai trò đồng tác giả. Trong đó, 13 công bố khoa học trên các tạp chí uy tín quốc tế (thuộc danh mục SCIE, Q1); 9 công bố khoa học tại các hội thảo quốc tế chuyên ngành tại Pháp, Mỹ, Canada, Hy Lạp và Nga (với vai trò diễn giả chính).

PGS-TS Trần Lê Hưng giảng dạy tại Trường ĐH Công nghệ (ĐH Quốc gia Hà Nội)
ẢNH: NVCC
Anh đã tham gia hợp tác nghiên cứu, thành lập nhóm nghiên cứu mạnh về chuyên ngành đường sắt cùng với các giáo sư ở Trường ĐH cầu đường Paris, Pháp; tham gia hợp tác nghiên cứu về vật liệu và ứng dụng trong luyện kim cùng giáo sư ở Trường ĐH Paris 6 (Pháp) và có một công bố quốc tế; tham gia hợp tác nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo (AI) và ứng dụng trong ngành đường sắt cùng giáo sư ở Trường ĐH Canberra (Úc), có một công bố quốc tế…
Đặc biệt, công trình khoa học của anh nghiên cứu, phát triển tà vẹt tích hợp thông minh, ứng dụng công nghệ cao trong duy tu và bảo trì đường sắt (nhất là đường sắt tốc độ cao), đã được thương mại hóa tại thị trường Pháp và châu Âu.
“Với việc áp dụng các công nghệ cao đính kèm, tà vẹt tích hợp cho phép xác định chính xác tải trọng đoàn tàu, dự báo sự xuống cấp nền đường, hỗ trợ công tác lên phương án duy tu bảo trì với chi phí tiết kiệm nhất. Hơn nữa, bằng việc áp dụng công nghệ AI (thông qua việc xử lý dữ liệu lớn) sẽ cho phép dự báo chính xác hơn những đoạn đường cần thiết tu sửa (đây là dự án đã và đang được lên kế hoạch triển khai cùng Trường ĐH cầu đường Paris, Pháp và có tính ứng dụng rất cao khi đưa về VN. Giá trị dự án ước tính hơn 1,5 tỉ đồng”, anh Hưng cho biết.
Theo anh Hưng, đặc thù của nước ta có nhiều đồi núi nên khi duy tu bảo trì đường sắt sẽ tốn nhiều công sức. Công trình nghiên cứu này giúp cho việc thay thế sức người, chỉ cần dùng các cảm biến (sensors) gắn vào đường ray, thanh tà vẹt để khảo sát lớp nền đá hoặc tải trọng tàu. Từ đó, có thể phân tích, dự báo được trong thời gian bao lâu phải duy tu, bảo trì hoặc phát hiện ngay đoàn tàu có vấn đề về tải trọng, kỹ thuật…
Phần mềm đầu tiên do người Việt sản xuất
Anh Hưng cũng cho biết rất vui mừng khi VN vừa tái khởi động dự án xây dựng đường sắt cao tốc Bắc – Nam. “Được biết, dự án nhằm mục tiêu xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao hiện đại, đồng bộ, đáp ứng nhu cầu vận tải, tạo động lực quan trọng cho phát triển KT-XH nhanh và bền vững, phát huy lợi thế trên hành lang kinh tế Bắc – Nam, bảo đảm kết nối hiệu quả các hành lang đông – tây và với các nước trong khu vực, gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh và hội nhập quốc tế, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, thúc đẩy tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Vì thế, tôi rất hào hứng được mang công trình nghiên cứu của mình về ứng dụng tại VN”, anh Hưng chia sẻ.

PGS-TS Trần Lê Hưng tại phòng thí nghiệm ở Trường kỹ sư Paris, ĐH Gustave Eiffel, Pháp
ẢNH: NVCC
Anh Hưng cũng là tác giả nghiên cứu ra phần mềm “KD-Railway” ver2 sử dụng AI để tối ưu hóa thiết kế mặt cắt ngang cầu đường sắt tốc độ cao (sản phẩm thuộc dự án cấp Bộ GTVT, đã được nghiệm thu và kiểm chứng bởi hội đồng độc lập). Phần mềm sử dụng AI tối ưu hóa tiết diện tàu đường sắt, là tiền đề xây dựng đường sắt cao tốc Bắc – Nam và là phần mềm đầu tiên do người Việt sản xuất. Phần mềm này cho phép chủ động thiết kế, không phụ thuộc nước ngoài, cũng không mất tiền thuê chuyên gia, cho kết quả nhanh, chính xác. Ước tính sẽ tiết kiệm cho VN khoảng 3 tỉ đồng.
Đánh giá về công trình khoa học này, GS-TSKH Nguyễn Đình Đức (Trưởng khoa Công nghệ xây dựng – giao thông, Trường ĐH Công nghệ, ĐH Quốc gia Hà Nội) cho biết,
PGS-TS Trần Lê Hưng đã tạo ra màu sắc riêng của mình khi nghiên cứu về động lực học đường sắt kết hợp với những phương pháp mô phỏng số hiện đại. Những công bố này không chỉ đóng góp cho việc phát triển nền khoa học thế giới mà còn là những nguồn tài liệu tham khảo đáng tin cậy với giới học giả trong và ngoài nước với chất lượng công bố mang hàm lượng khoa học cao, đi sát thực tiễn, có tính ứng dụng cao. Với những công trình khoa học xuất sắc đó, PGS-TS Trần Lê Hưng phần nào minh chứng về khả năng tự chủ công nghệ, tự lực, tự tin nghiên cứu, và trong đó còn có niềm tự cường, tự hào dân tộc, luôn mang trong mình khát vọng của thanh niên VN với mong muốn ghi dấu ấn nước nhà trên bản đồ thế giới.
Kết nối các nhà khoa học trẻ toàn cầu
Không chỉ có thành tích nổi bật trong nghiên cứu khoa học, anh Hưng còn tích cực tham gia công tác Đoàn, thành viên mạng lưới trí thức trẻ Việt toàn cầu (do T.Ư Đoàn tổ chức) từ 2018. Sau diễn đàn lần thứ nhất, anh có cơ hội tạo được kết nối với rất nhiều bạn trẻ Việt giỏi thuộc nhiều lĩnh vực ở trong nước và nước ngoài.
Anh cũng phụ trách khởi tạo mạng lưới trí thức trẻ Việt toàn cầu ở các khu vực trên thế giới gồm: châu Âu, Nga, châu Úc, Bắc Mỹ; tạo mạng lưới các nhà khoa học, kết nối từ xa và tổ chức các sự kiện để khơi dậy lòng yêu nước của trí thức trẻ VN ở nước ngoài. Anh tổ chức các hội thảo, tọa đàm trực tuyến về chuyên ngành, kết hợp với các giáo sư, giảng viên người Việt trên thế giới.
Cho rằng VN muốn phát triển khoa học, công nghệ cần có nguồn nhân lực chất lượng cao, nên anh Hưng luôn kết nối tạo cơ hội và mong muốn sẽ đưa sinh viên của VN sang đào tạo miễn phí tại Pháp.
“Tôi sinh ra và lớn lên ở Hà Nội, có ông nội là bậc lão thành cách mạng, nên tôi càng thấm thía hơn những giá trị của hòa bình. Tôi ý thức được nhiệm vụ của thế hệ trẻ là phải đưa đất nước phát triển, sánh vai với các cường quốc năm châu”, anh Hưng bày tỏ.