Nhà thơ Nguyễn Đức Mậu – Ảnh: NVCC
Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay có hai bộ đề thi dành cho hai nhóm: nhóm thí sinh dự thi theo chương trình giáo dục phổ thông 2006 (chương trình 2006) và thí sinh dự thi theo chương trình giáo dục phổ thông 2018 (chương trình 2018).
Trong đó, đề thi môn ngữ văn cho nhóm thí sinh dự thi theo chương trình 2006 (gồm gần 26.000 em thi), phần câu hỏi đọc hiểu rơi vào bài thơ Nếp nghĩ của nhà thơ Nguyễn Đức Mậu.
Nhà thơ Nguyễn Đức Mậu vui vì sự đổi mới trong cách học cách thi văn
Khi Tuổi Trẻ Online liên lạc, nhà thơ Nguyễn Đức Mậu vẫn chưa biết bài thơ mình vừa viết cách đây không lâu được chọn đưa vào đề thi tốt nghiệp THPT năm 2025.
Trước đó, bài thơ Hoa dong riềng của ông cũng được đưa vào đề kiểm tra khảo sát chất lượng lần 2 kỳ thi thử tốt nghiệp THCS năm 2025.
Dẫu vậy, ông Nguyễn Đức Mậu vẫn ngạc nhiên trước sự đổi mới của cách ra đề thi tốt nghiệp THPT những năm gần đây và việc lựa chọn bài thơ Nếp nghĩ của ông đưa vào đề thi.
“Đề thi cho thấy sự đổi mới cách học, cách thi trong giáo dục phổ thông hiện nay. Tôi rất vui”, nhà thơ chia sẻ.
Ông cho biết bài thơ ông viết vài năm trước, từ những chiêm nghiệm cuộc đời của người đã có nhiều trải nghiệm vui buồn dồn nén.
Đó là tâm sự ông muốn gửi gắm: Những nhàm chán cũ mòn phải xóa đi, hướng tới những điều mới mẻ. Cuộc sống như một dòng chảy không ngừng, con người không thể đứng yên, cũ kỹ.
Bài thơ Nếp nghĩ ngoài đăng trên Tạp chí Nhà Văn Và Cuộc Sống năm 2024 thì còn được đưa vào tập thơ Có tiếng ai gõ cửa? của Nguyễn Đức Mậu (Nhà xuất bản Quân Đội Nhân Dân năm 2023).
Ngoài những bài thơ được đưa vào đề thi, ông Mậu còn có một số bài thơ như Hoa bìm, Về thăm nhà Bác được đưa vào sách giáo khoa bậc tiểu học và THCS.
Nhà thơ, nhà văn quân đội viết khỏe
Ông Nguyễn Đức Mậu (sinh năm 1948) là nhà thơ, nhà văn quân đội, trưởng thành từ thời kháng chiến chống Mỹ.
Ông nhập ngũ năm 1966, chiến đấu trong đội hình sư đoàn 312 ở chiến trường Lào. Sau chiến tranh ông làm biên tập viên, rồi đi học trường viết văn Nguyễn Du, khóa I, sau đó làm trưởng ban tại Ban Thơ tạp chí Văn Nghệ Quân Đội.
Ông cũng từng đảm nhiệm vai trò chủ tịch Hội đồng Thơ – Hội nhà văn Việt Nam.
Trong sự nghiệp sáng tác của mình, ông thường sử dụng các bút danh Nguyễn Đức Mậu, Hương Hải Hưng, Hà Nam Ninh, ông cũng đã xuất bản nhiều tập thơ, tiểu thuyết, truyện vừa, truyện ngắn.
Nguyễn Đức Mậu từng nhận được Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2001; Giải thưởng văn học Asean năm 2001.
Hiện ông nghỉ hưu với quân hàm đại tá, sống ở Hà Nội.
Bài thơ Nếp nghĩ
Một lối đi, một cách nhìn khác
Thật nhọc nhằn đáy bể mò kim
Cái mới nhiều khi ngoài tầm với
Chặng đường xa mệt mỏi kiếm tìm
Cuộc sống như dòng chảy vô cùng
Sao anh vẫn đứng nguyên, cái nhìn cũng cũ
Chúng ta già đi trước bao điều mới lạ
Vô cảm cái bắt tay, vô cảm nụ cười
Chúng ta nói những lời to tát và cao ngạo
Về thi ca, về sứ mệnh con người
Chúng ta bỏ qua những vui buồn thường gặp
Tìm những cái vô ảnh vô hồn trong vô vọng mù khơi
Sao không đào sâu vỉa quặng nghìn đời
Sao không xóa đi lối mòn nhàm chán
Những cái úa tàn, những gì chai sạn
Hằn trong từng nếp nghĩ bạn và tôi.