‘Nhiệm vụ: Bất khả thi 8’: Khi AI kiểm soát thế giới

Gần ba thập niên từ 1996 đến nay, Mission: Impossible (Nhiệm vụ: Bất khả thi) không chỉ là một loạt phim hành động đình đám, mà còn là dấu ấn không thể thay thế của nhà sản xuất/diễn viên Tom Cruise trên màn ảnh rộng. Mỗi phần phim đều thể hiện nỗ lực nâng tầm thể loại hành động – không chỉ qua các pha mạo hiểm tự thực hiện, mà còn bằng cốt truyện đậm tính thời sự và chính trị. Nhân vật Ethan Hunt do anh thể hiện qua từng nhiệm vụ, trở thành biểu tượng của lòng trung thành tuyệt đối và khả năng đứng vững giữa mọi nghịch cảnh.

Mission: Impossible – The Final Reckoning (tựa Việt: Nhiệm vụ: Bất khả thi – Nghiệp báo cuối cùng) tiếp nối Mission: Impossible – Dead Reckoning (2023), khi Ethan và đội IMF buộc phải tiêu diệt The Entity, một trí tuệ nhân tạo đã vượt khỏi tầm kiểm soát của con người. Sau khi chính phủ các nước thất bại trong việc vô hiệu hóa nó, họ bắt đầu quay sang tranh giành quyền sở hữu công cụ này – xem đây như một vũ khí tối thượng trong thế kỷ 21.

Căng thẳng leo thang trên quy mô toàn cầu. Không chỉ các tổ chức khủng bố mà cả các siêu cường quốc cũng bắt đầu có những nước đi riêng, sẵn sàng hy sinh hàng triệu sinh mạng để bảo vệ lợi ích quốc gia. Trong hỗn loạn đó, Ethan và đồng đội trở thành hy vọng cuối cùng – không phải của một tổ chức hay một quốc gia, mà là của loài người.

Mô phỏng một thế giới giả tưởng nơi AI toàn trị

So với các phần trước, The Final Reckoning đi theo hướng sâu sắc và triết lý hơn. Thay vì nhấn vào cảnh cháy nổ, phim cài cắm nhiều nốt lặng, từ đó dấy lên câu hỏi: Ai mới thực sự kiểm soát cuộc chơi khi trí tuệ nhân tạo không còn là công cụ mà trở thành kẻ xâm lược?

Cụ thể, The Entity không phải là một AI thông minh kiểu Ultron – loạt phim Marvel – hay kẻ độc tài như Skynet trong loạt The Terminator. The Entity không bắn súng, không điều khiển robot, mà tấn công vào sự bất ổn – khiến loài người quay sang tiêu diệt lẫn nhau vì sự bất lực trong việc kiểm soát nó. Cách xây dựng này tạo nên một thế giới giả tưởng nhưng đầy cảm giác thực tế – nơi trí tuệ nhân tạo tồn tại như một thế lực không tên, không hình, nhưng có thể thay đổi số phận của cả hành tinh.

Cùng lúc, phim đặt người xem vào viễn cảnh khi các hệ thống tài chính, quân sự, truyền thông toàn cầu đều bị thao túng. Thay vì tìm cách tiêu diệt The Entity, các chính phủ chọn cách tranh nhau làm thân với nó – coi đây là thứ vũ khí có thể dùng để kiểm soát thế giới.

Có thể thấy, The Final Reckoning không dựng nên một thế giới khoa học viễn tưởng xa vời, mà giữ nhịp kể sát với thực tế. Không có cảnh máy móc nổi loạn hay robot trỗi dậy, thay vào đó là những cuộc họp an ninh quốc gia, những âm mưu gián điệp ngầm, và sự xuất hiện của các tổ chức tôn thờ AI như một vị thần. Đây là một cách phản ánh rất hiện đại về thời đại hậu sự thật – nơi lòng tin vào con người dần biến mất, nhường chỗ cho tín ngưỡng công nghệ.

Chính trong sự hoang mang đó, Ethan Hunt hiện lên như một nghịch lý: Anh không thuộc về tổ chức nào, không muốn có quyền lực, chỉ muốn bảo vệ những người mình yêu quý. Vì vậy, hành trình của chàng người hùng “kiểu mẫu” và đội IMF càng trở nên đáng giá: Họ đại diện cho phần nhân tính còn sót lại, những người không tìm kiếm quyền lực, mà chọn con đường khó khăn hơn: Phá vỡ guồng quay lợi ích để giữ lấy tự do của nhân loại.

Phần phim giàu tính hoài niệm

Một thay đổi lớn của The Final Reckoning nằm ở cấu trúc kể chuyện. Không còn là mạch tuyến tính đơn giản “nhiệm vụ – truy đuổi – chiến đấu”, phim chọn cách kể xen kẽ hiện tại và quá khứ. Các phân đoạn hồi tưởng giúp khán giả hiểu rõ hơn hành trình của Ethan Hunt – không phải như một anh hùng, mà là một con người với những lỗi lầm và day dứt cá nhân.

Điều đáng nói là những quyết định nổi loạn trong quá khứ của Ethan, dù xuất phát từ ý tốt, lại vô tình tạo nên các chuỗi hậu quả nguy hiểm. Chính sự bất tuân của anh với IMF trong các phần trước đã mở đường cho sự hình thành của The Entity. Đây là một cách kể thông minh, khi đạo diễn Christopher McQuarrie không thần thánh hóa nhân vật chính, mà cho thấy ngay cả người hùng cũng phải đối mặt với cái giá của sự lựa chọn.

Như vậy, Tom Cruise lần này cũng có cơ hội thể hiện nhiều lớp cảm xúc hơn. Ánh mắt của anh trong một số cảnh không còn rắn rỏi như thường lệ, mà đượm buồn, đầy mặc cảm. Ethan không còn chạy trốn khỏi quá khứ, anh đối diện với nó, và chấp nhận rằng cái kết của mình có thể là hy sinh để hóa giải hậu quả từ những gì chính anh đã làm.

Phim cũng tạo không gian cho các nhân vật phụ tỏa sáng. Benji (Simon Pegg) có những khoảnh khắc thể hiện trình độ thực chiến của mình khi đứng trước lằn ranh sinh tử. Luther (Ving Rhames) trở thành người dẫn lối, chìa khóa giúp Ethan chiến thắng The Entity. Hay như Grace (Hayley Atwell) từ một kẻ bị cuốn vào trò chơi quyền lực, trở thành người hiểu Ethan hơn bất kỳ ai – đại diện cho thế hệ kế thừa của IMF trong tương lai.

Hành động tiết chế nhưng vẫn ấn tượng

So với Dead Reckoning, phần này tiết chế rõ rệt các đại cảnh hành động. Tuy nhiên, giá trị sản xuất (production value) của phim vẫn ở mức bom tấn. Một số phân đoạn được dàn dựng cực kỳ công phu như cảnh Ethan đu cánh máy bay ở độ cao hơn 3.000 m mà không dùng CGI, hay trường đoạn kịch tính trên băng tuyết khắc nghiệt của Bắc Cực – vốn được quay tại địa điểm thật để giữ tối đa độ chân thực.

Không còn những chuỗi hành động kéo dài như ở Venice hay trên tàu cao tốc như phần trước, nhưng mỗi cảnh lần này đều mang nặng tính chiến thuật và cảm xúc. Chúng không chỉ là để phô trương kỹ xảo, mà còn đẩy nhân vật vào thế lựa chọn sinh tử, càng khiến người xem căng thẳng.

Tuy vậy, phần phim vẫn gặp một số vấn đề. Việc sử dụng nhiều hồi tưởng đôi khi làm chậm nhịp kể, khiến mạch cảm xúc bị ngắt quãng. Một vài cảnh cần sự dồn dập lại bị kéo dài quá mức. Đặc biệt, tuyến phản diện – nhất là nhân vật Gabriel – dù được giới thiệu là mắt xích then chốt, lại chưa có đủ đất diễn để thể hiện chiều sâu tâm lý. Động cơ và nội tâm của gã vẫn khá mờ nhạt so với kỳ vọng.

Ngoài ra, phần chia tay các nhân vật cũ chưa tạo được cú chạm cảm xúc xứng đáng, khiến những ai đã gắn bó với loạt phim từ lâu dễ cảm thấy hụt hẫng.

Tóm lại, Mission: Impossible – The Final Reckoning không phải là phần phim dành cho những ai chỉ tìm kiếm hành động nghẹt thở. Đây là chương khép lại với nhiều chất suy tư, khai thác mặt tối của công nghệ và trách nhiệm của con người. Dù còn một vài điểm trừ trong kịch bản và nhịp dựng, bộ phim vẫn là lời chia tay xứng đáng: Không ồn ào, không sáo rỗng, mà đầy ám ảnh và sâu sắc.