Những người ‘siêu di chuyển’

Rayson Koh, 29 tuổi, sống ở Bangkok, Thái Lan nhưng mỗi tuần phải bay về Singapore vài lần, tham gia các cuộc họp công ty.

Từ nhỏ Rayson đã muốn sống ở nước ngoài. Đầu năm 2024, anh chuyển đến Thái Lan. Là cố vấn tài chính, anh chủ động được lịch làm việc nên chọn ở Bangkok nhiều hơn. Phần lớn công việc của anh như xử lý yêu cầu bảo hiểm cho khách, có thể thực hiện trực tuyến. Anh chỉ về nước khi cần đi họp, học hoặc gặp khách mua sản phẩm mới.

Rayson là điển hình cho lối sống super commuter (siêu di chuyển) tức người sống ở một thành phố nhưng làm việc ở thành phố, đất nước khác. Họ hoàn toàn khác với những người làm việc từ xa hay những người .

Nghiên cứu năm 2024 của Đại học Stanford (Mỹ) cho thấy tỷ lệ người siêu di chuyển ở 10 thành phố lớn của Mỹ đã tăng hơn 30% sau đại dịch. Họ không phải người giàu có mà chọn lối sống này để tiết kiệm hay tận dụng mức lương cao tại quốc gia như Singapore và chi phí sinh hoạt thấp ở nơi khác.

Anh Koh chi gần 800 USD mỗi tháng để thuê căn hộ ở Bangkok, mức giá chỉ bằng 1/6 Singapore. Nhờ tiền thuê nhà và sinh hoạt phí rẻ, anh có thể bay giữa Bangkok và Singapore thoải mái mà vẫn tiết kiệm khoảng 20% so với việc sống ở quê nhà.

Samantha Ng, giám đốc công ty tư vấn nghề nghiệp Abundanz Consulting (Singapore), cho biết nhiều người chọn lối sống siêu đi lại vì những lý do khác nhau. “Họ có thể đang ở giai đoạn tài chính cho phép ưu tiên điều quan trọng hơn như sống chậm lại hoặc khám phá quốc gia mới”, bà nói. Đồng thời, một số người buộc phải chọn cách này vì chi phí sinh hoạt tại Singapore quá cao.

Nhà kinh tế học Song Seng Wun nhận định hạ tầng giao thông được cải thiện qua các năm là yếu tố thúc đẩy xu hướng siêu đi lại. Theo ông, sống ở nước ngoài cũng giúp doanh nhân xây dựng tài sản ở Đông Nam Á.

Sam Sng, 37 tuổi, giám đốc một công ty tiếp thị, chuyển đến Quảng Tây, Trung Quốc sau khi nhận thấy thị trường đã chạm ngưỡng bão hòa tại Singapore. Anh cho biết thị trường Trung Quốc lớn hơn, ngân sách dự án và số lượng đơn hàng thương mại điện tử cao hơn, giúp tăng lợi nhuận so với ở Singapore.

Ngoài tiếp thị số, anh sở hữu thêm hai công ty về thuế và tư vấn, phục vụ khách hàng tại cả Singapore và Trung Quốc. Mỗi tháng, anh dành hai tuần ở với vợ và con gái tại Singapore, hai tuần ở Trung Quốc.

Brandon Yeo, 29 tuổi, chủ một studio thời trang, hiện sống gần Bangkok. Anh cho biết môi trường sống và văn hóa Thái Lan mang lại nhiều lợi ích cho cả công việc lẫn đời sống cá nhân.

Yeo từng cảm thấy gò bó ở Singapore, nơi anh ví như “căn phòng nhỏ” khiến tư duy bị giới hạn. Anh thích cách người Thái cởi mở, ít phán xét và sẵn sàng chấp nhận rủi ro hơn. Đồng thời, không gian rộng lớn và thiên nhiên của Thái Lan tạo điều kiện cho những chuyến đi ngắn vào cuối tuần.

Với Yeo, sự thay đổi cảnh quan có ảnh hưởng rõ rệt đến khả năng sáng tạo, giúp anh vượt qua bế tắc trong công việc.

Chi phí sinh hoạt thấp cũng là yếu tố then chốt. Một bữa ăn cao cấp tại ngoại ô Bangkok chỉ bằng một nửa so với mức trung bình ở các khu ẩm thực Singapore, nhiều món có giá dưới 1,5 USD.

Anh cho rằng việc lập gia đình ở Singapore là quá tốn kém. Trong khi đó, ở Thái Lan, anh đã kết hôn, có hai con và duy trì cuộc sống ổn định.

Yeo từng chứng kiến mẹ vắng mặt trong nhiều cột mốc quan trọng vì áp lực công việc. Trải nghiệm đó khiến anh và vợ ưu tiên dành thời gian cho con. Nhờ chi phí sinh hoạt thấp và vợ không cần đi làm, mục tiêu này trở nên khả thi.

Anh ước tính một gia đình bốn người ở Singapore cần ít nhất 2.150 USD mỗi tháng để duy trì mức sống cơ bản, chưa gồm chi phí học hành, y tế, bảo hiểm hay giải trí. Với cùng số tiền, gia đình anh có thể sống thoải mái và phát triển tại Thái Lan.

Dù vậy, người theo đuổi lối sống này phải đối mặt với thời gian di chuyển từ 3-9 giờ, làm giảm thời gian làm việc.

Họ cũng cần lường trước các rủi ro như kẹt xe, chuyến bay hoặc tàu trễ, thời tiết xấu, dễ dẫn đến căng thẳng, lo âu, thiếu ngủ và ảnh hưởng sức khỏe.

Joel Shen, 44 tuổi, luật sư doanh nghiệp, sống ở Jakarta (Indonesia) là người trực tiếp trải nghiệm điều này. Anh thường xuyên di chuyển giữa Singapore và các vùng khác của Indonesia vì công việc.

Có thời điểm, anh bay 11 chuyến trong 6 ngày và rơi vào tình trạng kiệt sức. Việc di chuyển liên tục khiến anh không biết mình đang ở thành phố nào khi thức dậy. Anh từng lạc trong hành lang khách sạn, đi nhầm phòng vì nhớ số phòng cũ. Thậm chí, anh còn vấp ngã do quên rằng mình đang ở nơi khác.

Tình trạng nghiêm trọng nhất xảy ra vào tháng 9/2024 khi anh vừa hạ cánh tại sân bay Changi sau một hội nghị ở Bangkok. Anh choáng váng, toát mồ hôi lạnh, mặt tái nhợt, khiến đồng nghiệp tưởng anh bị nhồi máu cơ tim. Dù không phải cấp cứu, bác sĩ xác định anh bị hoảng loạn.

Shen thừa nhận lối sống này khiến anh khó duy trì sức khỏe tốt. Việc bay thường xuyên khiến giờ giấc ngủ nghỉ thất thường, ăn uống không đều, đến nơi khi mọi người đang ngủ và rời đi trước khi họ tỉnh dậy. Điều đó khiến anh bỏ lỡ nhiều sự kiện gia đình như sinh nhật hay các dịp kỷ niệm quan trọng.

Giáo sư Liu ở Đại học Quản lý Singapore cho rằng siêu đi lại góp phần tích cực cho kinh tế địa phương ở nơi cư trú. Bằng cách kiếm thu nhập bằng đồng tiền mạnh, họ làm tăng sức mua và hỗ trợ sinh kế của gia đình tại địa phương.

Tuy nhiên, người lựa chọn lối sống này cần cân nhắc kỹ. Họ nên xác định rõ mục tiêu, thời gian thực hiện và chuẩn bị tâm lý, tránh quyết định bốc đồng dẫn đến hậu quả không mong muốn.

“Cảm giác thoát khỏi môi trường công sở có thể hấp dẫn lúc đầu, nhưng nếu thiếu chuẩn bị, người ta có thể cảm thấy lạc lõng và mất phương hướng”, ông nói.

Việc di chuyển thường xuyên cũng nên được cân nhắc trong mối tương quan với định hướng sự nghiệp, nhằm đảm bảo mỗi bước đi đều phục vụ mục tiêu dài hạn.

Ngọc Ngân (Theo CNA)