
Hình ảnh giun rồng chui ra khỏi cơ thể người bệnh – Ảnh: BVCC
Trung tâm Y tế huyện Tân Sơn vừa tiếp nhận một bệnh nhân nam (44 tuổi, trú tại xã Long Cốc, Tân Sơn, Phú Thọ) nhập viện với chẩn đoán nhiễm giun rồng (Dracunculus) – loại bệnh ký sinh trùng hiếm gặp.
Tổ chức Y tế thế giới xếp bệnh giun rồng vào nhóm bệnh nhiệt đới bị lãng quên và là một trong những bệnh ký sinh trùng được ưu tiên loại trừ trên phạm vi toàn cầu. Đến năm 2024, bệnh giun rồng chỉ còn lưu hành ở 5 nước châu Phi (Angola, Chad, Ethiopia, Mali, Nam Sudan) và Việt Nam.
Tại Việt Nam, từ năm 2020 – 2024 đã ghi nhận 24 trường hợp bệnh do Dracunculus sp. ở 5 tỉnh Hòa Bình, Lào Cai, Phú Thọ, Thanh Hóa và Yên Bái.
Trường hợp tại huyện Tân Sơn, tỉnh Phú Thọ là trường hợp thứ 6 ghi nhận tại đây từ năm 2021 đến nay và là thứ 25 từ trước đến nay. Các ca bệnh đều liên quan đến thói quen ăn cá sống, gỏi và uống nước chưa đun sôi.
Theo PGS.TS Đỗ Trung Dũng – trưởng khoa ký sinh trùng, Viện Sốt rét, Côn trùng và Ký sinh trùng trung ương, bệnh do “giun rồng” không có thuốc điều trị, không có vắc xin, người nhiễm bệnh phải đợi đến khi “giun rồng” chui ra khỏi da thông qua các vết sứt hoặc vết phồng rộp trên da.
Khi “giun rồng” chui ra thì người bệnh/cơ quan y tế sẽ quấn cẩn thận để kéo giun ra, nhưng phải làm sao để giun không bị đứt và lấy ra dần dần, có trường hợp phải trên 1 ngày giun mới chui ra khỏi da hoàn toàn.
Ngoài cách này thì hoàn toàn không nên phẫu thuật hoặc làm đứt “giun rồng“, do khi đứt có thể có hàng triệu ấu trùng “giun rồng” giải phóng vào vùng da thịt người bệnh, có thể gây nhiễm tiếp hoặc gây phản ứng viêm rất mạnh và từng có bệnh nhân gặp tình trạng này.
Trường hợp “giun rồng” không chui ra qua da, có thể giun tự thoái hóa hoặc chui vào các khớp, gây bệnh lý ở đây. Từ khi nhiễm đến khi có triệu chứng thông thường từ 11-12 tháng.
Thói quen ăn thịt động vật như rắn, ếch chưa nấu chín, uống nước lã có nhiễm ấu trùng là căn nguyên gây bệnh lý này. Để phòng bệnh, người dân tuyệt đối không ăn cá sống, đồ tái, gỏi. Uống nước đun sôi, tránh dùng nước giếng, nước suối chưa lọc kỹ. Giữ gìn vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ.
Khi có dấu hiệu mụn nước, sưng tấy da chi, sốt không rõ nguyên nhân, cần đến ngay cơ sở y tế để khám và điều trị kịp thời. Phòng bệnh là biện pháp duy nhất hiệu quả hiện nay. Hãy chủ động bảo vệ bản thân và gia đình trước căn bệnh ký sinh nguy hiểm này.