Căn nhà xây ven sông, gần nơi có biển báo nguy cơ sạt lở ở tỉnh lộ 946 (An Giang) đã hư hỏng sau khi một phần đất dưới nền nứt toác – Ảnh: K.N.
Hai vụ sạt lở tại xã Hậu Thành và xã Hòa Khánh, huyện Cái Bè, Tiền Giang (theo Tuổi Trẻ), trong đó một vụ ảnh hưởng đến một nhà kho và hai căn nhà trọ của hai hộ dân. Các tài sản này được xây dựng cặp mé kênh và mới đưa vào sử dụng chưa được một năm thì bị sạt lở, cuốn trôi hoàn toàn.
Đáng chú ý, thời điểm năm 2024 chính quyền địa phương đã thực hiện các thủ tục xử lý vi phạm theo quy định, đã có biên bản kiểm tra, nhắc nhở, biên bản vận động tháo dỡ công trình (khi đang triển khai), có biên bản vi phạm hành chính. Tuy nhiên công trình vẫn tiếp tục được thi công hoàn thành. Những người dọn đến ở đây đã mất trắng tài sản chỉ vì chủ quan và bất chấp với nạn sạt lở.
Hiện tượng sạt lở bờ sông, kênh rạch những năm gần đây cũng đang xảy ra nhiều hơn ở An Giang quê tôi. Năm nào cũng có vài vụ lớn nhỏ. Gần đây người dân xã Long Kiến (huyện Chợ Mới) bàn nhiều về chuyện một ngôi nhà xây trên vùng sạt lở bờ sông Ông Chưởng trên tỉnh lộ 946. Ngôi nhà kiên cố có cả sân kiểng rộng này được cất ven sông, gần nơi có biển báo có nguy cơ sạt lở vừa bị sụt lún nghiêm trọng. Trên khắp tường nhà thấy rõ nhiều vết nứt nguy hiểm.
Chủ nhà phải dọn hết đồ đạc, bỏ trống căn nhà. Dấu vết sạt lở của căn nhà ven sông khiến ai đi ngang qua cũng phải rùng mình, sợ và tiếc. Ngay từ lúc căn nhà được cất nhiều người đều không khỏi lo ngại cảnh này. Nay thì họa đã đến.
Người ta thường nói do không có đất ở người dân mới hay chọn cách cất cất nhà bất chấp nguy cơ. Nhưng thực tế việc cất nhà hay công trình dân sinh khác (quán xá, kho vật tư…) trên miệng “bà thủy” ven sông, kênh rạch còn xuất phát từ thói quen sinh hoạt và cả sự… vô cùng chủ quan với sạt lở.
Không ít người dân băn khoăn dù bị cấm nhưng nhiều công trình kiên cố vẫn mọc lên ven sông mặc cho hậu quả mất tài sản và cả nguy cơ về tính mạng chực chờ. Chính quyền địa phương không thể không hay biết chuyện này ngay từ đầu để xử lý hiệu quả nhất…
Sự tồn tại những công trình “họa trước mắt” này cũng gây khó thêm cho việc phòng chống sạt lở, nhất là tuyên truyền chống sạt lở của các địa phương. Người này cất được, có thể về sau lại có thêm một căn nhà khác được cất.
Ý thức, nhận thức của người dân về sạt lở cao hơn sẽ giúp chính họ tránh được việc mất tiền bạc, tài sản… chẳng may trôi sông. Nhưng sự quyết liệt, trách nhiệm cao nhất của chính quyền các địa phương với việc cất nhà trên sông mới là cách phòng chống sạt lở bờ sông, bờ kênh hiệu quả nhất.
