Đang cố gắng thoát khỏi chuỗi khủng hoảng kéo dài, Boeing gặp rắc rối mới sau vụ tai nạn máy bay 787 Dreamliner của Air India.
CEO Boeing Kelly Ortberg và Giám đốc bộ phận máy bay thương mại Stephanie Pope đang chuẩn bị lên đường tham dự Paris Air Show, sự kiện lớn nhất trong năm của ngành hàng không, trong nỗ lực khôi phục niềm tin công chúng sau hàng loạt khủng hoảng về an toàn, sản xuất. Nhưng kế hoạch của hai lãnh đạo cấp cao hãng vừa phải hủy bỏ, sau khi chiếc Boeing 787 của Air India không lâu sau khi cất cánh từ sân bay Ahmedabad (Ấn Độ) hôm 12/6.
Hãng hàng không xác nhận chỉ có một hành khách sống sót và đang điều trị tại bệnh viện. Các cuộc điều tra nguyên nhân tai nạn đang được nhiều bên tiến hành. Trong đó, CEO Boeing Kelly Ortberg muốn dốc toàn lực tìm hiểu vấn đề.
“Dù sắp diễn ra Triển lãm Hàng không Paris, cả tôi và Stephanie Pope đều đã hủy kế hoạch tham dự để ở lại bên đội ngũ, tập trung cho khách hàng và công tác điều tra”, ông Ortberg viết trong thông điệp gửi nhân viên. Ông đồng thời cho hay các chuyên gia kỹ thuật của hãng đã sẵn sàng sang Ấn Độ hỗ trợ các nhà điều tra làm rõ tình huống xảy ra tai nạn.
Mảnh vỡ phi cơ Boeing 787-8 tại hiện trường ở thành phố Ahmedabad, bang Gujarat, Ấn Độ ngày 12/6. Ảnh: AP
Liên tiếp chịu hoài nghi về an toàn
Những năm gần đây, Boeing bị quy trách nhiệm trong 3 tai nạn nghiêm trọng liên quan đến dòng máy bay thân hẹp 737 MAX, bao gồm hai vụ rơi chết người. Ngoài ra, sự cố bung cửa vào tháng 1/2024 cũng làm tổn hại hình ảnh của hãng, khiến CEO Dave Calhoun và Chủ tịch hội đồng quản trị phải ra đi.
Đến nay, công chúng vẫn chưa có cái nhìn tích cực hơn. Tháng trước, khảo sát của Axios Harris về danh tiếng 100 thương hiệu lớn cho thấy Boeing đứng thứ 88, không đổi so với năm 2024. Nhiệm vụ trấn an dư luận vì thế đè nặng ban lãnh đạo.
Nhận ghế nóng từ tháng 8/2024, Tân CEO Ortberg liên tục nỗ lực đưa công ty vượt qua chuỗi khủng hoảng về quản lý và an toàn. Điểm sáng gần đây là hơn mới và tăng sản lượng dòng 737 trong tháng qua, một bước đệm quan trọng trước thềm Paris Air Show.
Tuy nhiên, vụ tai nạn hôm 12/6 khiến hoài nghi về tính an toàn của máy bay Boeing lại nổi lên, theo Paul Charles, CEO công ty dịch vụ du lịch cao cấp PC Agency (Anh). “Những sự cố sản xuất trước đây của Boeing chắc chắn đang trở lại tâm trí nhiều người, và ban lãnh đạo tương đối mới của hãng cần hiện diện nhiều hơn để trực tiếp trấn an dư luận trong những ngày tới”, ông nhận định.
Kết phiên giao dịch ngày thứ năm (12/6), cổ phiếu Boeing đã giảm 4,8%. Theo Jeff Windau, chuyên gia phân tích tại công ty dịch vụ tài chính Edward Jones, chắc chắn các quy trình sản xuất và kiểm soát chất lượng của Boeing sẽ bị giám sát chặt chẽ hơn sau vụ rơi máy bay. “Tuy nhiên, hiện chúng tôi không cho rằng điều này sẽ gây ảnh hưởng lâu dài đến sản xuất”, ông lạc quan.
Danh tiếng của 787 Dreamliner tổn hại
Trong vụ tai nạn hôm 12/6, chiếc 787 Dreamliner của Air India đã hơn 10 năm tuổi. Nó thực hiện chuyến bay đầu tiên vào cuối năm 2013 và được bàn giao cho Air India vào tháng 1/2014. Kể từ đó, máy bay đã tích lũy hơn 41.000 giờ bay, bao gồm 420 giờ qua 58 chuyến bay trong tháng 5 và 165 giờ từ 21 chuyến bay tháng này, theo dữ liệu từ công ty phân tích Cirium và FlightRadar24.
Ra mắt vào năm 2011, Boeing 787 là dòng máy bay thân rộng, tầm xa, được nhà sản xuất Mỹ phát triển để đáp ứng nhu cầu bay đường dài với hiệu suất nhiên liệu cao. Trong lịch sử, 787 từng có màn chào sân thương mại không mấy suôn sẻ.
Khi ra mắt, dòng máy bay này bị chỉ trích là được triển khai vội vàng. Theo chuyên gia hàng không Richard Aboulafia tại công ty tư vấn Teal Group, 787 Dreamliner trình làng trước khi hoàn tất toàn bộ quy trình chứng nhận. Thực tế, rắc rối đến không lâu sau đó.
Ngày 17/1/2013, Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) ra lệnh cấm bay toàn bộ dòng 787 trên toàn thế giới sau hàng loạt sự cố cháy pin, trong đó có một vụ trên chuyến bay của Japan Airlines. Đội bay 787 bị ngưng khai thác trong ba tháng để Boeing phát triển giải pháp kỹ thuật, bao gồm hộp bảo vệ và ống xả nhằm cô lập pin lithium gặp sự cố và thoát khói ra ngoài.
Mẫu máy bay 787 Dreamliner. Ảnh: Boeing
Theo Le Monde, nguyên nhân chính dẫn đến rắc rối ban đầu của mẫu máy bay này là chiến lược đẩy mạnh gia công bên ngoài của Boeing. Tổng cộng, 70% máy bay sản xuất bởi khoảng 50 nhà cung ứng trên toàn cầu, riêng Nhật Bản góp 35%.
Dù vậy 787 Dreamliner vẫn là dòng máy bay thân rộng từng có hồ sơ an toàn rất tốt, chưa từng dính đến tai nạn hàng không chết người, trước khi xảy ra vụ tai nạn của Air India. Dòng máy bay này thậm chí tạo sức hút thương mại ổn định qua các năm, với tổng cộng 2.598 đơn hàng. Trong đó, còn 889 chiếc chưa bàn giao.
Theo số liệu của hãng, có 1.175 chiếc Dreamliner đang hoạt động, với hơn 5 triệu chuyến bay đã thực hiện, vận chuyển khoảng 480.000 hành khách mỗi ngày cho 80 hãng hàng không. Tổng cộng, dòng 787 đã phục vụ hơn một tỷ hành khách.
Vụ việc tại Ấn Độ khiến 787 Dreamliner giờ đứng vào danh sách từng vướng tai nạn chết người, cùng với dòng 737 Max đã gây nhiều rắc rối. Sau thời gian bị chỉ trích là lỏng lẻo, các cơ quan quản lý đã siết chặt hơn, giới hạn sản lượng mẫu 737 Max ở mức 38 chiếc mỗi tháng và tăng cường giám sát chất lượng.
Trong khi, dòng máy bay đường dài thế hệ mới 777X vẫn chưa được FAA cấp phép chứng nhận. Hai phiên bản 737 Max 7 và Max 10 cũng đang chờ phê duyệt.
Theo Le Monde, vụ tai nạn mới nhất có thể làm phức tạp thêm nỗ lực phục hồi của Boeing, nhất là khi hãng vẫn đang gặp khó khăn tài chính. Năm 2024, Boeing lỗ tới 11,82 tỷ USD trên doanh thu 66,52 tỷ USD. Hồi tháng 4, CEO Ortberg phần nào tạo được dư địa tài chính khi bán mảng điều hướng bay với giá 10,6 tỷ USD và dùng số tiền đó để trả bớt nợ, vốn đang ở mức 58 tỷ USD.
Phiên An (theo Reuters, Le Monde)