Chủ tịch Hồ Chí Minh viết về tính tiết kiệm, tuyên dương công nhân gương mẫu qua các bài báo.
Ấn phẩm tuyển chọn 300 trong số hơn 1.200 bài viết của Chủ tịch Hồ Chí Minh trên tờ Nhân Dân, giai đoạn 1951-1969, với nhiều bút danh khác nhau. Sách được chia làm ba phần, tương ứng ba khoảng thời gian 1951-1954, 1955-1959, 1960-1969. Qua đó phản ánh tư tưởng, đạo đức, tầm nhìn của Hồ Chủ tịch về văn hóa và báo chí.

Chủ tịch Hồ Chí Minh làm việc tại Chiến khu Việt Bắc, năm 1951. Ảnh: Tư liệu
Trong bài viết Một phút đồng hồ số 153, từ ngày 11 đến 15/12/1953, Người ký bút danh C.B, đề cập giá trị của thời gian: ”Thí dụ một phút ở Liên Xô, công nhân có thể: đào 1.426 tấn than đá, hoặc đúc 111 tấn sắt, hoặc may 2.200 đôi giày, hoặc dệt 3.200 thước vải. Chúng ta thường than phiền không đủ thời giờ để làm việc và học tập. Đó là vì chưa biết quý trọng thời giờ, sắp đặt thời giờ cho hợp lý, còn lãng phí nhiều thời giờ”.
Sau cùng, Người đúc rút: ”Muốn tiết kiệm thời giờ, thì mọi việc (học tập, công tác, khai hội) đều phải chuẩn bị sẵn sàng đầy đủ. Khi làm việc, khi học tập, khi bàn bạc, phải có tinh thần phụ trách, phải giữ vững thời giờ đã định.
Làm được như vậy, thì khỏi hấp tấp vội vã, mà tinh thần khoan khoái, tiết kiệm được thời giờ, công việc sẽ rất trôi chảy. Và quyết tâm làm, thì nhất định làm được”.
Ở số 2468, ngày 21/12/1960, Hồ Chủ tịch nhắc nhở người dân tiết kiệm. Người nêu các tấm gương được đăng trên báo Tiền Phong ngày 9 và 14/12/1960, trong đó có ”7 chị em thanh niên nấu bếp ở chi đoàn cơ khí (Công trường Supe Phốt phát Phú Thọ) đã có sáng kiến làm thùng ‘Chị nuôi tiết kiệm’. Khi đun bếp, chị em bổ từng thanh củi ra để tìm đinh và những mẩu sắt vụn. Trong một thời gian, các chị đã tích trữ được 900 cân đinh cho công trường”.
Chủ tịch Hồ Chí Minh viết: ”Những kho đinh, những tạ đinh đã bị người khác bỏ rơi vãi và đã được các đồng chí thanh niên nhặt nhạnh đó – đều do sức lao động của công nhân làm ra, đều do tiền mồ hôi nước mắt của đồng bào mua sắm. Bởi vậy, lãng phí là có tội với công nhân, với đồng bào; tiết kiệm là có lợi cho nhân dân, cho nhà nước. Miền Bắc nước ta có nhiều xí nghiệp, công trường, cơ quan, trường học, doanh trại, hợp tác xã… mỗi người chúng ta, bất kỳ ở đâu, đều cần phải tiết kiệm. Tiết kiệm từ cái to đến cái nhỏ. Nhiều cái nhỏ cộng lại thành cái to”.
Tại sự kiện giới thiệu tác phẩm sáng 18/6, ông Vũ Trọng Lâm – giám đốc, tổng biên tập Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật – cho biết ở mỗi bài báo, ngôn ngữ của Hồ Chủ tịch không hào nhoáng mà giàu trí tuệ, khơi gợi cảm xúc. Sách không chỉ giúp độc giả hiểu rõ vai trò của Người trong việc định hình báo chí cách mạng mà còn là kim chỉ nam đối với những thế hệ làm báo.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh hoạt động báo chí không mệt mỏi, dù trong thời gian lãnh đạo nhiều nhiệm vụ quan trọng. Trong 50 năm, tính từ ngày có bài báo đầu tiên đến khi qua đời, Người đã viết khoảng 2.000 bài thuộc nhiều thể loại cho hơn 50 tờ báo, tạp chí ở trong và ngoài nước, bằng nhiều thứ tiếng. Riêng trên tờ Nhân Dân, từ năm 1951 đến 1969, trung bình mỗi năm Người viết 60, 70 bài. Chủ tịch Hồ Chí Minh có hơn 170 bút danh, trong đó hai phần ba được sử dụng cho các bài báo.

Sách do Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật xuất bản. Ảnh: Hoàng Hương
Dịp này, báo Nhân Dân còn giới thiệu số báo 21/6/2025, quy tụ đội ngũ tác giả đa thế hệ, từ những cây bút gắn bó báo, các tên tuổi nổi bật trong ngành đến những gương mặt trẻ. Ấn phẩm thứ ba là sách Dấu ấn và Xu hướng, trong đó Dấu ấn điểm lại 100 cột mốc tiêu biểu của báo chí cách mạng, Xu hướng phân tích các chuyển đổi lớn trong thời đại AI và truyền thông số.
Tại trụ sở tòa soạn báo, khu vực phía Hồ Gươm diễn ra triển lãm giới thiệu các tư liệu, hiện vật về quá trình 100 năm báo chí cách mạng Việt Nam, kéo dài từ ngày 18 đến 21/6. Ở gốc đa cổ thụ trong khuôn viên báo trưng bày những ảnh chụp tem bưu chính về Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng nhiều chí sĩ yêu nước, nhà văn, nhà thơ có đóng góp cho nền báo chí.
Ngoài những ấn phẩm, sự kiện kỷ niệm, đơn vị xây dựng chuyên trang điện tử tại địa chỉ baochicachmang.vn, tổng hợp bài viết, hình ảnh, video và tư liệu về 100 năm báo chí cách mạng. Ông Lê Quốc Minh – tổng biên tập báo, phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam – cho biết: ”Các chặng đường, dấu mốc, những câu chuyện nghề thú vị đều được ghi chép lại bằng hình ảnh, audio. Chúng tôi có hồ sơ của gần 200 cơ quan báo chí”.
Phương Linh