Hình ảnh một con rắn hổ mang Nam Phi phình mang, ngóc cao đầu đe dọa đã thu hút sự chú ý của hướng dẫn viên du lịch Dave Pusey tại Vườn quốc gia Kgalagadi, Nam Phi.
Khi quan sát kỹ hơn, anh Pusey nhận ra kẻ đối đầu với loài bò sát nguy hiểm này là một con sóc đuôi quạt.
Ban đầu, Dave Pusey và nhóm của mình cho rằng rắn hổ mang đang chuẩn bị tấn công sóc để ăn thịt, và con vật bé nhỏ sẽ khó lòng chống lại kẻ săn mồi đáng sợ. Tuy nhiên, nhận định này đã hoàn toàn sai lầm.
Sóc mẹ tung người tránh cú mổ chết chóc của rắn hổ mang (Ảnh cắt từ clip).
Trái ngược với tư thế phòng thủ của rắn, sóc đuôi quạt lại thể hiện sự hung hăng, thậm chí chủ động tấn công, như muốn xua đuổi con rắn ra xa. Sau một hồi quan sát, anh Pusey mới nhận ra sóc mẹ đang cố gắng đẩy con rắn hổ mang ra khỏi tổ của mình, nơi những con sóc non đang ẩn nấp.
Theo Dave Pusey, con rắn hổ mang đã tiến đến gần tổ sóc để săn mồi, nhưng vấp phải sự kháng cự mạnh mẽ của sóc mẹ. Dù các loài gặm nhấm như sóc thường là con mồi của rắn, nhưng tình mẫu tử đã tiếp thêm sức mạnh phi thường, giúp sóc dũng cảm đối đầu với kẻ đi săn.
Rắn liên tục tung ra những cú mổ chết chóc, nhưng sóc mẹ cho thấy sự khéo léo và tốc độ đáng kinh ngạc khi dễ dàng né tránh, sau đó còn lao đến phản công, cắn vào cơ thể rắn.
Cuộc chiến giữa rắn hổ mang và sóc kéo dài suốt nửa tiếng đồng hồ. Cuối cùng, rắn đã bị sóc xua đuổi ra xa khỏi tổ và phải chui xuống một cái hang gần bụi cây để lẩn trốn. Chỉ đến lúc này, sóc mẹ mới an tâm quay trở về tổ cùng đàn con.
Sóc mẹ liều mạng chiến đấu với rắn hổ mang cực độc để bảo vệ đàn con (Video: Kruger).
Con sóc trong đoạn video là một cá thể sóc đuôi quạt, hay còn gọi là sóc đất Nam Phi. Đây là loài động vật gặm nhấm thuộc họ sóc, đặc trưng bởi việc sống trong hang thay vì trên cây. Chúng phân bố ở các vùng khô hạn phía nam châu Phi như Nam Phi, Botswana, Namibia.
Sóc đuôi quạt đực trưởng thành thường lớn hơn con cái. Chúng là loài thích đào hang và sống trong những cụm hang lớn với nhiều lối ra vào, giúp chúng dễ dàng thoát thân khi gặp nguy hiểm. Loài sóc này sử dụng ánh nắng mặt trời để định hướng và ghi nhớ vị trí hang mỗi khi ra ngoài kiếm ăn.
Thức ăn của sóc đuôi quạt bao gồm củ, quả, các loài thảo mộc và côn trùng. Chúng kiếm ăn hàng ngày và không tích trữ thức ăn trong hang. Sóc đuôi quạt là loài động vật có tính cộng đồng cao, thường sống thành từng nhóm từ 2 đến 10 cá thể trưởng thành để bảo vệ sóc con.
Chúng là mục tiêu săn đuổi của chó rừng, chó hoang châu Phi và rắn. Đôi khi, sóc đuôi quạt sẽ tập hợp thành nhóm để đánh trả hoặc tìm cách đuổi kẻ săn mồi ra xa khỏi hang.
Trong khi đó, rắn hổ mang Nam Phi, còn được biết đến với tên gọi rắn hổ mang vàng do lớp vảy màu vàng nổi bật, là loài rắn sở hữu nọc độc chết người.
Hổ mang Nam Phi phân bố rộng khắp khu vực miền nam châu Phi, khi trưởng thành thường dài từ 1,2 đến 1,5m, đôi khi có thể đạt hơn 1,8m. Cá thể đực lớn hơn con cái.
Loài rắn này có chế độ ăn đa dạng, bao gồm các loài động vật gặm nhấm, thằn lằn, chim, đôi khi cả xác thối và các loài rắn khác, thậm chí ăn thịt đồng loại trong điều kiện thiếu thốn thức ăn. Thiên địch của rắn hổ mang Nam Phi bao gồm lửng mật, cầy mangut và một số loài chim săn mồi chuyên ăn thịt rắn.
Nọc độc của rắn hổ mang Nam Phi là loại độc thần kinh gây chết người. Nạn nhân bị rắn cắn nếu không được cấp cứu kịp thời có thể tử vong trong vòng một giờ do suy hô hấp. Với phạm vi phân bổ rộng lớn, bao gồm cả những khu vực đông dân cư, loài rắn này cũng thường xuyên chạm trán với con người.