Nhân vật chính là anh lính trinh sát ngay thẳng, trực tiếp cầm súng chiến đấu, dám vượt lên tất cả để sống và yêu dưới tầm bom đạn. Xoay quanh số phận ấy là đồng đội, là bom đạn càn quét, là người vợ chưa cưới, là quê nhà đau thương. Một giai đoạn lịch sử đã được tái hiện vô cùng chân thực đến nghiệt ngã trong từng sự kiện, từng bối cảnh, dù được tiểu thuyết hóa qua hình tượng những nhân vật hư cấu và đã lùi xa vào quá khứ tận nửa thế kỷ.
ẢNH: A.D
Đề tài chiến tranh trong văn học một thời là dòng chủ đạo nên dù muốn dù không cũng dễ sa vào lối mòn và trùng lặp, trong khi đó nhu cầu của độc giả ngày càng cao hơn. Viết về chiến tranh nhưng không đứng ở nhiều góc độ mà chỉ cực đoan quyết liệt thì e rằng chỉ nói được một nửa sự thật. Rất may mắn Miền cỏ tranh đã có được sự mới mẻ cần thiết để giữ người đọc suốt 360 trang sách. Ngay cái tựa cũng đã gợi bao bâng khuâng, có gì mạnh mẽ can trường hơn loài cỏ tranh nơi chiến địa, dù bị vùi dập tan nát đến đâu vẫn vươn lên mạnh mẽ, bền bỉ góp từng cái lá khô cho những mái tranh, ngay cả chút tro tàn cũng giữ vị mặn mòi giúp người qua cơn đói muối.
Người lính nơi tuyến đầu không chỉ cầm súng hướng về phía trước mà còn phải đối phó cả hiểm họa không ngờ từ chính người cùng chiến tuyến, còn phải đấu tranh với chính mình, với cả người thân yêu nhất. Tình yêu nam nữ giữa ngổn ngang khói lửa có khi lại trở thành sức mạnh thần kỳ. Sao mà không xúc cảm cho được khi đọc những trang viết mô tả đám cưới ba lần chạy giặc mới xong giữa rừng già, thắt lòng với những sự mất mát quá lớn khi từng mạng người non trẻ phút chốc biến mất, thử hình dung cảnh sản phụ ôm con mới sinh bị vùi lấp trong căn hầm sau trận bom… mới thấy, không có gì quý hơn hòa bình.
ẢNH: A.D
Để có được vốn sống vô cùng phong phú và chuẩn xác khi viết về đời lính trận từ chuyện trinh sát, cận chiến, bản năng sinh tồn mạnh mẽ tới khó tin, và cả công tác dân vận ở những vùng đồng bào thiểu số thì tác giả chí ít cũng phải từng là người trong cuộc hay ít ra cũng có sự công phu thâm nhập thực tế không hề đơn giản. Hơn 40 năm trong quân ngũ, nhà văn – đại tá Nguyễn Minh Ngọc luôn trung thành tận tụy với đề tài chiến tranh cách mạng như một sứ mệnh của người cầm bút với hàng loạt tác phẩm, kịch bản phim truyện. “Viết về chiến tranh đâu phải để ngợi ca nó, mà mục đích sâu xa là làm sao chuyển tải cho được thông điệp quan trọng giúp bạn đọc thấu hiểu và cảm nhận đúng đắn. Làm sao phải tránh cho kỳ được mọi cuộc chiến tranh đổ ập xuống như tai họa. Tôi nghĩ đó là một cách ứng xử văn hóa”, Nguyễn Minh Ngọc chia sẻ.
Miền cỏ tranh ngày ấy có lẽ nay đã thay da đổi thịt, đã thành phố thị sầm uất vô vàn người qua kẻ lại, song, không ai trong chúng ta có thể bỏ quên những vỉa quặng âm thầm ẩn sâu trong lòng đất để hun đúc nên cuộc sống tươi đẹp hôm nay.