Quy định về tài khoản giao thông không phải mới được ban hành gần đây, mà đã được nêu trong Nghị định 119/2024/NĐ-CP từ năm 2024. Nghị định cho phép thời gian một năm (từ 1/10/2024 đến 1/10/2025) để chủ xe và nhà cung cấp dịch vụ thu phí chuyển đổi từ “tài khoản thu phí” sang “tài khoản giao thông” kết nối phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt.
Nhiều người chưa hiểu rõ quy định về tài khoản giao thông nên thấy phức tạp (Ảnh minh họa: CNQ).
Sở dĩ thông tin về tài khoản giao thông “nóng” lên trong những ngày qua là vì sắp tới thời điểm áp dụng – 1/10/2025.
Theo đó, từ ngày 1/10, người dùng ô tô chưa có tài khoản giao thông sẽ không được lưu thông qua trạm thu phí điện tử không dừng.
Tài khoản ePass và VETC mà các chủ ô tô đang sử dụng chính là tài khoản thu phí. Người dùng sẽ nạp tiền vào tài khoản này để trừ dần mỗi khi xe qua trạm thu phí không dừng (ETC), hết lại nạp thêm.
Trong khi đó, tài khoản giao thông chỉ quản lý thông tin về xe và chủ xe, không phải tài khoản chứa tiền, nên không có hình thức nạp tiền trực tiếp vào tài khoản, mà chủ ô tô cần kết nối với thẻ tín dụng quốc tế, tài khoản ngân hàng, hoặc ví điện tử để thanh toán phí giao thông.
Hiểu một cách đơn giản, với tài khoản giao thông, tiền vẫn do chủ xe quản lý, được trả lãi không kỳ hạn, chứ không nằm trong tài khoản của nhà cung cấp ePass và VETC như trước.
Tiền để trong tài khoản ePass và VETC lâu nay bị coi là tiền “chết”, không có lãi. Số dư trên mỗi tài khoản có thể không lớn, thường chỉ từ vài chục nghìn cho tới vài trăm nghìn đồng, nhưng nếu nhân với hàng triệu tài khoản sẽ là con số “khổng lồ” và do nhà cung cấp dịch vụ quản lý, nên người dùng dễ có cảm giác bị chiếm dụng vốn.
Từ ngày 1/10, việc này sẽ chấm dứt, khi không áp dụng hình thức trừ tiền trực tiếp từ tài khoản ePass và VETC nữa, mà trừ từ ví điện tử (Viettel Money và ví VETC), tài khoản ngân hàng và thẻ tín dụng quốc tế liên kết với tài khoản giao thông.
Các chủ tài khoản ePass và VETC chỉ cần thực hiện thao tác liên kết thanh toán với ví điện tử, tài khoản ngân hàng hoặc thẻ tín dụng quốc tế để biến các tài khoản này trở thành tài khoản giao thông hợp lệ. Nếu đã liên kết từ trước thì không cần thao tác gì thêm trên tài khoản ePass và VETC.
Việc này hiểu nôm na cũng giống thao tác định danh cho các tài khoản ePass hoặc VETC hiện có (xác thực bằng CCCD gắn chip), và thống nhất phương thức thanh toán.
Một nguyên nhân khác khiến nhiều người hiểu nhầm, hiểu sai, hoặc thậm chí không hiểu gì là do cách dùng từ ngữ trên ứng dụng VETC.
Theo đó, trên ứng dụng VETC lâu nay có “Ví VETC” và “Tài khoản giao thông” gây nhầm lẫn.
Cách gọi tên các tài khoản trong ứng dụng VETC hiện tại (Ảnh: Chụp màn hình).
Tiền trong “Ví VETC” dùng để thanh toán cho tài khoản giao thông mới, còn “Tài khoản giao thông” chính là tài khoản thu phí trước đây, với số tiền được nạp vào để thanh toán theo cách cũ sẽ được trừ dần đến khi hết và không còn sử dụng nữa sau khi hết tiền, hoặc tiền được chuyển sang ví VETC để tiếp tục sử dụng.
Sở dĩ tồn tại cách gọi gây nhầm lẫn này do nó được tạo trước khi có Nghị định 119, được biết nhà cung cấp sẽ sớm cập nhật lại thuật ngữ cho phù hợp và dễ hiểu.
Tôi thấy việc sử dụng thống nhất tài khoản giao thông như vậy khá tiện và dễ quản lý số hoá, chủ phương tiện cũng không “ấm ức” chuyện bị chiếm dụng vốn.
Ngoài ra, tài khoản giao thông cho phép chủ phương tiện thanh toán nhiều dịch vụ khác ngoài phí đường bộ, như đăng kiểm, đỗ xe, mua xăng dầu, sạc xe điện…
Tuy nhiên, bảo mật tài khoản ngân hàng và thẻ tín dụng quốc tế liên kết với tài khoản giao thông là vấn đề nhiều người quan tâm, lo lắng nên còn e ngại.
Bên cạnh đó, để giải đáp được hết các thắc mắc của người dân, có lẽ cơ quan chức năng và các đơn vị cung cấp dịch vụ ePass và VETC cần sớm lập và tăng cường các cổng hỏi đáp trực tuyến cũng như tổng đài trả lời trực tiếp. Các văn bản pháp luật thường dùng nhiều thuật ngữ phức tạp, không phải ai cũng có thể hiểu đúng.
Độc giả Lê Hùng
Bài viết thể hiện quan điểm của độc giả, không nhất thiết trùng với quan điểm của Báo Dân trí.