Bộ trưởng Nội vụ cho biết các chức danh lãnh đạo chủ chốt tại chính quyền cấp xã sẽ được tổ chức theo hướng kiêm nhiệm để giảm số lượng và không nhất thiết bố trí cấp phó ở các cơ quan chuyên môn.
Sáng 28/4, trình bày dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi trước Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết việc sửa luật lần này nhằm thể chế hóa phân định đơn vị hành chính hai cấp (tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và xã, phường, đặc khu).
Chính quyền địa phương cấp tỉnh và cấp xã đều tổ chức HĐND và UBND để bảo đảm bộ máy chính quyền thống nhất, hoạt động thông suốt từ Trung ương đến cấp xã. Tuy nhiên thay vì sắp xếp cơ quan chuyên môn, cơ quan soạn thảo tính toán theo vị trí việc làm. Mỗi đơn vị hành chính cấp xã dự kiến tăng lên 23 vị trí việc làm so với bình quân 21 cán bộ, công chức và 17 vị trí hiện tại.
Tuy nhiên, việc thành lập các phòng ban chuyên môn ở cấp xã có thể làm tăng đáng kể số lượng lãnh đạo, thậm chí chiếm đến 1/3 tổng biên chế. Nếu tính cả bên đảng và chính quyền, số lượng lãnh đạo có thể lên tới 14 người, điều này “không phù hợp với chủ trương tinh gọn bộ máy”.
Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội
Vì vậy, Bộ Nội vụ đề xuất vận hành theo hướng linh hoạt, giao địa phương căn cứ quy mô phát triển, quy mô dân số và đặc thù để bố trí cơ quan chuyên môn. Địa phương có thể bố trí theo vị trí việc làm dựa vào hướng dẫn chi tiết của Chính phủ, nhưng phải phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương để định hình bộ máy.
Bà cho rằng cần “kiêm nhiệm một cách tuyệt đối”, như bí thư kiêm chủ tịch HĐND cấp xã; phó bí thư kiêm chủ tịch ủy ban MTTQ cấp xã; trưởng các ban HĐND phải kiêm trưởng các tổ chức đảng hoặc tổ chức chính trị xã hội; phó chủ tịch UBND xã kiêm giám đốc trung tâm hành chính xã.
“Chức danh lãnh đạo cơ bản kiêm nhiệm để giảm bớt và cũng không nhất thiết bố trí cấp phó của cơ quan chuyên môn. Lãnh đạo nhiều tầng nấc trong khi chỉ một vài công chức đứng ra giải quyết công việc của dân thì rất khó”, bà nói.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng, đại diện cơ quan thẩm tra. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội
Đề xuất lấy phiếu tín nhiệm tại HĐND xã
Chính phủ đề xuất mở rộng việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do HĐND các cấp bầu. Tuy nhiên, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Quốc hội đề nghị cân nhắc quy định này, viện dẫn Nghị quyết 96 của Quốc hội hiện hành không áp dụng việc này với HĐND, UBND cấp xã. Ủy ban đề nghị nếu bổ sung cần báo cáo cấp có thẩm quyền.
Phó chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện Lê Thị Nga ủng hộ việc lấy phiếu tín nhiệm ở cấp xã do cấp này trực tiếp với dân và không còn cấp huyện. Bộ trưởng Trà cũng cho rằng việc này cần thiết cho điều hành, giám sát ở địa phương.
Dù vậy cơ quan thẩm tra đề xuất quy định việc lấy phiếu tín nhiệm sẽ thực hiện theo quy định của cấp có thẩm quyền để linh hoạt khi có điều chỉnh từ Bộ Chính trị, tránh sửa luật. Dự kiến Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi sẽ được Quốc hội xem xét tại kỳ họp tháng 5.
Công chức trúng tuyển có thể không phải tập sự
Sáng cùng ngày, trình dự thảo Luật Cán bộ, công chức sửa đổi, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết dự luật chuyển đổi phương thức quản lý cán bộ, công chức theo vị trí việc làm. Theo đó người trúng tuyển công chức không phải tập sự, được xếp lương tương ứng ngay.
Bộ trưởng thông tin dự luật chuyển quản lý theo vị trí việc làm, đánh giá dựa trên năng lực, kết quả, bỏ thi nâng ngạch, thay bằng bổ nhiệm theo năng lực. Dự luật cũng bỏ kiểm định đầu vào công chức quốc gia để tăng phân cấp.
Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành bỏ kiểm định nhưng cho rằng quy định đánh giá công chức chưa đột phá, còn hình thức. Ủy ban đề nghị bổ sung quy định đánh giá thực chất hơn.
Bộ trưởng Nội vụ cho biết dự luật hướng đến nền công vụ thống nhất, chuyên nghiệp, bỏ “biên chế suốt đời”, tăng sàng lọc công chức yếu kém, làm rõ đạo đức công chức, chống tham nhũng. Chính phủ muốn đánh giá, sử dụng công chức theo kết quả công việc, nêu rõ trách nhiệm người đứng đầu.
Dự kiến luật được trình Quốc hội thông qua theo quy trình rút gọn tại kỳ họp tháng 5.
Sơn Hà