Hiểu được những lo lắng của thí sinh (TS) trong thời điểm gần kề kỳ thi tốt nghiệp THPT, WESET English Center tổ chức buổi tư vấn chia sẻ những bí quyết giúp TS về đích môn tiếng Anh hiệu quả.
Chương trình có sự đồng hành, chia sẻ của cô Trần Xuyến Ngọc, giáo viên dạy IELTS tại WESET, từng tốt nghiệp loại giỏi ngành biên – phiên dịch tiếng Anh Trường ĐH Sư phạm TP.HCM.
Những điểm ngữ pháp cần ghi nhớ
Mở đầu buổi chia sẻ, cô Ngọc so sánh cấu trúc đề thi môn tiếng Anh năm 2024 (theo chương trình cũ) và 2025 (theo chương trình mới). Từ những phân tích đưa ra, cô Ngọc cho biết đề năm 2025 được tinh gọn hơn, giảm số lượng câu hỏi và thời gian làm bài. Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa rằng độ khó cũng sẽ giảm.
Theo cô Ngọc, điểm khác biệt lớn nhất của đề thi năm nay là phần đọc hiểu sẽ chiếm tỷ trọng rất lớn, gần như toàn bộ bài thi sẽ xoay quanh kỹ năng đọc hiểu. Ngoài ra, các dạng câu hỏi sẽ tập trung nhiều hơn vào khả năng phân tích, suy luận và vận dụng kiến thức ngôn ngữ thay vì chỉ kiểm tra ghi nhớ lý thuyết.
Cô Trần Xuyến Ngọc (giữa) tại buổi chia sẻ với thí sinh những bí quyết về đích môn tiếng Anh thi tốt nghiệp THPT hiệu quả
ẢNH: CTV
Nhắc đến các điểm ngữ pháp cần ghi nhớ, cô Ngọc cho rằng đầu tiên là phần từ loại. Đây là một trong những phần mà gần như đề thi nào cũng có. “Người ta sẽ kiểm tra các bạn ở chỗ có nhận ra được danh từ, động từ, tính từ, trạng từ hay không. Nếu không xác định được đúng từ loại, TS sẽ dễ bị… đánh lừa”, cô Ngọc nói và cho biết có các loại từ loại: động từ, danh từ, tính từ, trạng từ, từ hạn định, giới từ, liên từ và thán từ.
Phần ngữ pháp tiếp theo là trật tự tính từ. Cô Ngọc có những lưu ý như động từ miêu tả tri giác có thể đi với một tính từ ở đằng sau; hay trong cụm “danh từ + danh từ” thì danh từ sau cùng sẽ là danh từ chính, còn danh từ phía trước sẽ bổ nghĩa. Khi có nhiều hơn một tính từ đứng trước danh từ thì TS phải biết trật tự đúng. Trật tự tính từ trong tiếng Anh được sắp xếp như sau: opinion, size, age, shape, color, origin, material, purpose (ý kiến, kích cỡ, độ tuổi, hình dạng, màu sắc, xuất xứ, chất liệu và cuối cùng là mục đích). TS cần nhớ trật tự này để chọn được câu đúng.
Trong phần rút gọn mệnh đề quan hệ, cô Ngọc lưu ý: có những mệnh đề quan hệ có thể rút gọn khi chủ ngữ trùng nhau; có thể trực tiếp lược bỏ đại từ quan hệ với điều kiện đại từ quan hệ đó đóng vai trò là tân ngữ; trong câu chủ động có thể lược bỏ đại từ quan hệ, động từ to be (nếu có) và chuyển động từ thành V-ing khi rút gọn. Còn nếu câu bị động mọi người cũng sẽ lược bỏ đại từ quan hệ, động từ to be và chuyển động từ thành verb-ed hoặc là verb 3. Một trường hợp nữa có thể lược bỏ đại từ quan hệ và chuyển động từ thành to cộng với verb infinitive với điều kiện trong câu có “the first” hoặc là “the second”, “the most”…
Đối với liên từ, cô Ngọc cho rằng nhắc đến liên từ phụ thuộc là nhắc tới câu phức. Có liên từ phụ thuộc chỉ thời gian và nơi chốn, chỉ nguyên nhân, chỉ mục đích, chỉ điều kiện, chỉ cách thức, chỉ so sánh. Hay liên từ kết hợp FANBOYS. Trong đó F – For, A – and, N – nor, B – but, O – or, Y – yet, S – so. Liên từ tương quan: “not only… but also”, “such that”…
Cấu trúc câu sẽ bao gồm câu: đơn, ghép, phức và phức ghép. Các loại mệnh đề trong câu điều kiện có 4 loại: loại 0 để chỉ sự thật hiển nhiên; loại 1 đưa ra những sự việc mà có thể xảy ra ở hiện tại hoặc tương lai; loại 2 chỉ việc không có thật trong hiện tại hoặc là tương lai; loại 3 diễn tả những sự việc không có thật trong quá khứ.
Cô Ngọc cũng khuyên TS nên lưu ý về hiện tại phân từ (V-ing), quá khứ phân từ (V-ed, V3); danh động từ và động từ nguyên mẫu; lượng từ; giới từ…
6 kỹ năng cần thiết
Bên cạnh kiến thức, cô Ngọc lưu ý cần trau dồi thêm một số kỹ năng cần thiết để không chỉ làm đúng mà còn có thể làm nhanh hơn. Và cô chỉ ra 6 kỹ năng.
Đầu tiên là từ ám chỉ/phép tham chiếu (References). Từ ám chỉ là những từ đại diện cho danh từ đã nhắc đến trước đó (như he, she, it, they…). Đây là một “kỹ năng cần lưu ý” trong cả phần reading và writing.
Thí sinh trao đổi về bài thi môn tiếng Anh
ẢNH: NỮ VƯƠNG
Thứ hai là thứ tự xuất hiện của từ khóa. Cô Ngọc nhấn mạnh việc dùng từ khóa (transform, shift…) để xác định mối liên hệ logic giữa các đoạn văn, từ đó sắp xếp đúng thứ tự đoạn mà không cần phải đọc toàn bộ hay hiểu hết từng câu.
Tiếp theo là diễn đạt câu bằng một cách khác nhưng vẫn giữ nguyên ý nghĩa (Paraphrasing). Theo cô Ngọc, nếu thấy khó paraphrase tiếng Anh quá, hãy hiểu kỹ nghĩa tiếng Việt trước. Sau đó dịch lại sang tiếng Anh theo cách khác, chọn từ ngữ tương đương với nghĩa đã hiểu. Nếu paraphrase mà mất đi mức độ chính xác thì sẽ sai nghĩa, mất điểm.
Kỹ năng thứ tư là phân biệt các đáp án tương tự nhau. Cô Ngọc cho biết trong đề thi có nhiều câu trả lời trông rất giống nhau về mặt ngữ nghĩa, nhưng thật ra mỗi đáp án có một điểm khác biệt nhỏ.
Cô Ngọc đưa ví dụ 4 câu nói về robot Sofia để minh họa:
A: Sofia có thể hiểu và tương tác với con người (can understand)
B: Việc tương tác trở nên rất dễ dàng với Sofia (becoming so easy)
C: Máy móc hỗ trợ Sofia trong việc giao tiếp (the machine)
D: Cuộc hội thoại diễn ra giữa Sofia và con người (take place)
Và chiến lược cô Ngọc chỉ ra là hãy so sánh từ khóa chính của từng câu để chọn ra đáp án đúng nhất khi làm bài thi.
Kỹ năng tiếp theo là đọc và hiểu một câu dài. Theo cô Ngọc, với câu dài không nên đọc tràn lan mà nên ngắt theo cụm chức năng ngữ pháp. Cách này giúp dễ hiểu và dễ chọn đáp án đúng hơn.
Kỹ năng cuối cùng cô Ngọc chỉ ra là đọc lướt và đọc quét (Skimming và Scanning). Đây là hai kỹ năng giúp đọc nhanh hơn, tiết kiệm thời gian, đặc biệt hữu ích khi làm bài đọc dài trong đề thi.
Cô Ngọc bật mí nếu gặp câu quá dài, thay vì đọc toàn bộ, TS chỉ cần đọc câu đầu tiên và từ nối trong câu tiếp theo là có thể đoán được liên kết nghĩa, chọn đáp án đúng. Như vậy, chỉ đọc một nửa lượng từ, vẫn chọn đúng đáp án, tiết kiệm thời gian đáng kể.
Mẹo làm bài thi hiệu quả
Về mẹo để làm bài thi hiệu quả, cô Ngọc cho rằng đọc hiểu không có nghĩa là phải hiểu tất cả những gì có trong bài. Chỉ cần hiểu những phần nào có thể giúp làm được câu hỏi. Có những từ khi gặp các bạn không biết cũng không sao. Hãy bỏ qua, rồi đọc những phần trước, phần sau, để đoán được nghĩa. TS cũng không cần dịch từng chữ một, vì như thế sẽ mất thời gian. Và nhiều khi dịch ra bản thân mình cũng không hiểu.
Cô Ngọc cũng chỉ ra một vài kinh nghiệm trong phòng thi. “TS hãy chuẩn bị nhiều bút chì và hai cục tẩy; sau khi nhận đề thi hãy kiểm tra mã đề và điền thông tin vào tờ bài làm trước để tránh việc quên. Đặc biệt, nên làm câu dễ trước, khó sau. Trung bình mỗi câu mình có 1 phút và 15 giây. Bên cạnh đó, cần đọc kỹ yêu cầu đề, câu hỏi và nội dung lựa chọn, sẽ có những “bẫy” rất nhỏ, nếu không cẩn thận sẽ dễ bị mất điểm oan uổng”, cô chia sẻ.
Nếu còn thời gian làm bài, cô Ngọc khuyên hãy xem lại bài làm (làm lại những câu hỏi chưa chắc chắn và kiểm tra lựa chọn trên đề với lựa chọn viết trên giấy bài làm xem có chênh và khác biệt gì không). Có nhiều bạn làm bài rất nhanh và chủ quan không kiểm tra lại bài làm dẫn đến dễ mất điểm oan uổng.
