Tin tức thế giới 12-7: Mỹ phủ nhận bất hòa với Nhật Bản; Ukraine khoe nhận vũ khí Mỹ

Báo cáo sơ bộ vụ rơi máy bay Air India

Theo Hãng tin Reuters, ngày 11-7, Cục Điều tra tai nạn máy bay Ấn Độ (AAIB) công bố báo cáo sơ bộ về vụ tai nạn máy bay Boeing 787 do Hãng hàng không Air India khai thác hôm 12-6, khiến 260 người thiệt mạng.

Báo cáo cho thấy nguyên nhân chính dẫn đến vụ tai nạn thảm khốc là việc cả hai công tắc đưa nhiên liệu vào động cơ gần như cùng lúc chuyển từ chế độ hoạt động sang ngắt ngay sau khi máy bay cất cánh. Điều này trực tiếp khiến máy bay mất lực đẩy và rơi.

Đoạn ghi âm trong buồng lái cho thấy hai phi công đã cực kỳ hoang mang trong những giây trước khi máy bay rơi. Một người hỏi: “Tại sao lại ngắt nhiên liệu?” và người kia trả lời: “Tôi không làm vậy”. 

Báo cáo không nêu rõ sự cố ngắt công tắc trên là do lỗi phi công hay hệ thống máy bay tự ngắt, song khẳng định trách nhiệm trực tiếp cho tai nạn không nằm ở hãng sản xuất máy bay Boeing và nhà sản xuất động cơ General Electric.

Các chuyên gia an toàn bay Mỹ đã khẳng định công tắc này thường chỉ dùng khi máy bay đến cửa lên xuống tại sân bay hoặc trong trường hợp khẩn cấp như cháy động cơ. Công tắc được thiết kế sao cho việc gạt nhầm là gần như không thể.

Tại hiện trường vụ rơi máy bay, công tắc được phát hiện ở chế độ hoạt động, cho thấy có thể động cơ đã cố gắng khởi động lại ngay trước khi máy bay va chạm với mặt đất. 

Thuế quan thu về thành quả đầu tiên cho ông Trump

Ngày 11-7, Bộ Tài chính Mỹ phát hành báo cáo cho thấy nước này thu thuế quan trong tháng 6 đạt mức kỷ lục 27,2 tỉ USD trước hoàn thuế và 26,6 tỉ USD sau hoàn thuế. Con số này tăng gấp 4 lần so với cùng kỳ năm trước.

Qua đó, hoạt động thu thuế quan của Mỹ trong 9 tháng đầu năm tài khóa 2025 đạt kỷ lục 113,3 tỉ USD trước hoàn thuế, gần gấp đôi cùng kỳ năm trước. 

Điều này giúp ngân sách liên bang bội thu ngân sách 27 tỉ USD trong tháng 6, tương phản con số bội chi 71 tỉ USD của tháng 6-2024.

Kết quả trên đã đưa thuế quan trở thành nguồn thu ngân sách lớn thứ tư của chính phủ liên bang, chỉ sau hai loại thuế thu nhập cá nhân và thuế doanh nghiệp. 

Đáng chú ý, trong vòng khoảng 4 tháng, tỉ trọng thu thuế quan trong tổng thu ngân sách liên bang đã tăng hơn gấp đôi, từ 2% lên gần 5%.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent tự hào tuyên bố: “Nhờ Tổng thống (Donald) Trump nỗ lực giành lại chủ quyền kinh tế cho đất nước, báo cáo ngân khố tháng này cho thấy mức thu thuế quan kỷ lục mà không có lạm phát!”.

Ngoại trưởng Mỹ phủ nhận Washington bất hòa với Tokyo

Ngày 12-7, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio bác bỏ những lo ngại về sự chia rẽ trong quan hệ đồng minh Mỹ – Nhật Bản.

Mối quan hệ này dần căng thẳng trong những ngày gần đây, khi Tokyo không chịu nhượng bộ trong các cuộc đàm phán thuế quan với Mỹ. Ngày 11-7, Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru tuyên bố Nhật Bản giảm dần sự phụ thuộc vào Mỹ trong các lĩnh vực an ninh, lương thực và năng lượng.

Bình luận với báo chí về phát biểu này, ông Rubio nhấn mạnh: “[Mỹ] có quan hệ rất vững chắc và tốt đẹp với Nhật Bản, và điều đó sẽ không thay đổi. Bất kỳ ai muốn thấy sự chia rẽ hay xung đột trong mối quan hệ này đều không nên làm vậy. Thực tế mối quan hệ giữa chúng tôi rất ổn định”.

Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh nhận định của ông Ishiba không nên bị nhìn nhận tiêu cực: “Việc quân đội Nhật Bản trở nên mạnh hơn không phải là điều khiến chúng tôi lo ngại, thực tế lại là điều còn khiến chúng tôi cảm thấy được khích lệ”.

Phát biểu của ông Rubio có phần thiếu chính xác, khi Nhật Bản không duy trì quân đội chính quy, mà chỉ có các lực lượng phòng vệ.

Ông Rubio cũng phủ nhận thông tin rằng Washington gây sức ép buộc Tokyo tăng mạnh chi tiêu quốc phòng. Ông khẳng định Mỹ chỉ “khuyến khích” Nhật đầu tư vào một số năng lực cụ thể, chứ không “yêu cầu”.

“Vấn đề không nằm ở số tiền, mà là ở những việc cụ thể họ có thể làm”, ông nhấn mạnh.

Ông Trump thị sát khu vực lũ lụt Texas

Ngày 11-7, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thị sát khu vực Hill Country (bang Texas), nơi ít nhất 120 người, bao gồm hàng chục trẻ em, thiệt mạng do lũ quét hồi tuần trước.

Phát biểu tại hội nghị bàn tròn sau khi đi thị sát hạt Kerr – tâm điểm của thảm họa, ông Trump ca ngợi Thống đốc bang Texas Greg Abbott và Bộ trưởng An ninh nội địa Kristi Noem vì “công tác ứng phó khẩn cấp tuyệt vời”.

Ông Trump cũng tỏ ra tức giận khi được hỏi liệu việc thông tin cảnh báo thảm họa được đưa ra quá muộn: “Tôi nghĩ mọi người đã làm rất tốt trong hoàn cảnh đó. Chỉ một người cực kỳ tàn ác mới hỏi một câu như vậy”.

Những ngày qua, chính quyền ông Trump và giới chức địa phương đã phải đối mặt nhiều chỉ trích gay gắt về công tác bảo vệ và cảnh báo người dân trước trận lũ ập đến với tốc độ kinh hoàng vào rạng sáng 4-7.

Nhiều ý kiến chỉ trích cho rằng việc chính quyền cắt giảm ngân sách cho Cơ quan Thời tiết quốc gia (NWS) và Cơ quan Quản lý khẩn cấp liên bang (FEMA) đã làm trầm trọng thêm hậu quả. 

Tuy nhiên, các quan chức chính phủ khẳng định những cắt giảm này không ảnh hưởng đến khả năng dự báo của NWS, dù một số văn phòng địa phương rơi vào tình trạng thiếu nhân sự.

Ukraine khoe dòng chảy vũ khí Mỹ đã trở lại

Tối 11-7, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 12-7 tuyên bố Mỹ đã nối lại hoạt động cung cấp vũ khí cho Ukraine.

Phát biểu trong tuyên bố thường nhật, ông Zelensky khẳng định Kiev đã nhận được “tín hiệu cấp cao” từ Washington và các đồng minh phương Tây về việc nối lại các chuyến hàng viện trợ vũ khí, vốn đã bị tạm ngưng từ đầu tháng 7.

“Theo các báo cáo, hoạt động giao vũ khí đã được nối lại. Chúng tôi đang làm việc với các đối tác về các gói viện trợ mới, gia tăng sản xuất vũ khí trong nước và tăng cường hỗ trợ cho quân đội”, ông Zelensky tuyên bố.

Tổng thống Ukraine cũng khẳng định sẽ gặp gỡ Đặc phái viên Nhà Trắng về Ukraine Keith Kellogg trong vài ngày tới.

Ông Zelensky cho biết: “Tuần tới, chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp với phía Mỹ ở cấp độ quân sự, bao gồm giữa chúng tôi và Tướng Kellogg. Chúng tôi cũng đang chuẩn bị các gói hỗ trợ quốc phòng mới từ châu Âu, đồng thời kỳ vọng các biện pháp trừng phạt mạnh mẽ sẽ sớm được đưa ra, bao gồm trừng phạt Nga vì cuộc chiến này”.

Ông Kellogg cũng xác nhận chuyến công tác đến Ukraine: “Chúng tôi sẽ có mặt tại Kiev từ 14-7 và ở đó suốt cả tuần”.