Đoàn của Tổng thống Donald Trump sẽ đến Ả Rập Xê Út vào hôm nay, trước khi sang Qatar ngày hôm sau và kết thúc ở UAE ngày 16.5, theo Reuters. Chuyến công du các nước Ả Rập ở Vùng Vịnh nhấn mạnh nỗ lực của chính quyền Washington trong việc củng cố quan hệ thương mại và chiến lược với các đồng minh chủ chốt ở Trung Đông.
Quan hệ đôi bên cùng có lợi
Kể từ khi quay lại Nhà Trắng, ông Trump đã đến Rome (Ý) nhưng là chuyến thăm được tổ chức đột xuất để ông dự tang lễ cố Giáo hoàng Francis. Trên thực tế, chuyến công du nước ngoài quan trọng đầu tiên của ông trong nhiệm kỳ thứ hai chính là ba nước Ả Rập ở Vùng Vịnh.

Tổng thống Trump và Thái tử Ả Rập Xê Út Mohammed bin Salman tại hội nghị G20 ở Nhật Bản hồi năm 2019
Ảnh: Reuters
Một trong những nội dung trọng tâm của chính quyền Washington trong chuyến thăm là ký kết các thỏa thuận và thu hút nguồn đầu tư mới cho Mỹ. “Trọng tâm của chuyến công du là thương mại, là kinh tế”, báo The Washington Post dẫn lời nhà ngoại giao kỳ cựu Richard Haass, Chủ tịch danh dự của Hội đồng Quan hệ đối ngoại (trụ sở Washington D.C).
Cùng tháp tùng Tổng thống Trump là các lãnh đạo Phố Wall cũng như Thung lũng Silicon. Các tổng giám đốc của BlackRock, Palantir, Citigroup, IBM, Qualcomm, Alphabet, Franklin Templeton sẽ tham gia Diễn đàn Đầu tư Xê Út – Mỹ ở thủ đô Riyadh hôm 13.5. Riyadh đang xây dựng quan hệ song phương với Mỹ theo hướng đôi bên cùng có lợi. Và ông Trump kỳ vọng Ả Rập Xê Út đầu tư khoảng 1.000 tỉ USD vào Mỹ, nhưng hiện chưa có con số chính thức cho đến khi hai bên công bố.
Ông Trump sẽ được Qatar tặng riêng chuyên cơ Không lực Một?
Quan hệ Mỹ – Vùng Vịnh đã cải thiện đáng kể từ khi ông Trump quay về Nhà Trắng. Đối với các nước Ả Rập ở Vùng Vịnh, nhiệm kỳ 2 của Tổng thống Trump là “cơ hội cả đời có một” để hoàn thành những mục tiêu liên quan đến quân sự, công nghệ kỹ thuật và kinh tế, theo một quan chức của Vùng Vịnh chia sẻ với Đài CNN.
“An ninh, an ninh và an ninh” là mục tiêu mà Ả Rập Xê Út và các nước khác ở Vùng Vịnh muốn đạt được trong chuyến công du của ông Trump, theo nhà bình luận Ali Shihabi về chính trị và kinh tế ở Ả Rập Xê Út. Đứng trên quan điểm của các nước khu vực, hiện là thời điểm siết chặt quan hệ với Washington, và thậm chí tiến tới “đảm bảo những đặc quyền lớn hơn trong quan hệ với quốc gia mạnh nhất thế giới”, Đài CNN dẫn lời ông Ebtesam AlKetbi, nhà sáng lập kiêm chủ tịch Trung tâm Chính sách Emirates ở Abu Dhabi (UAE).
Nguy cơ an ninh ở Trung Đông
Chuyến công du của Tổng thống Mỹ diễn ra trong bối cảnh khu vực Trung Đông đối mặt những quan ngại an ninh cấp bách và có nguy cơ lan rộng, bao gồm vận mệnh của Dải Gaza, chương trình hạt nhân Iran và mục tiêu lâu nay của ông Trump là thúc đẩy bình thường hóa quan hệ giữa Ả Rập Xê Út và Israel. Trong một diễn biến bất thường, ông Trump lần này không có kế hoạch thăm Israel, khác với chuyến thăm Trung Đông vào nhiệm kỳ đầu tiên.
Reuters dẫn thông báo từ Hamas về việc thả ông Edan Alexander, con tin người Mỹ còn sống cuối cùng trong tay lực lượng. Việc thả con tin người Mỹ vào hôm qua được xem là hành động thiện chí mà Hamas muốn gửi đến Tổng thống Trump khi nhà lãnh đạo Mỹ đến khu vực. Tuy nhiên, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố không đồng ý yêu cầu ngừng bắn của Hamas, mà chỉ đảm bảo cho ông Alexander được giao trả an toàn.
Cơ quan Y tế Gaza hôm qua công bố trong vòng 24 giờ đã có ít nhất 29 người Palestine thiệt mạng và 94 người bị thương trong các cuộc tấn công của Israel trên khắp lãnh thổ. Hơn 2.749 người Palestine đã tử vong và 7.607 người khác bị thương kể từ khi Israel kết thúc ngừng bắn từ ngày 18.3 đến nay. Israel hôm 11.5 cũng tấn công thành phố cảng Hodeidah của Yemen sau khi cảnh báo người dân tại ba cảng ở thành phố nhanh chóng sơ tán.
Tổng thống Mỹ sắp có chuyên cơ mới ?
Reuters hôm qua đưa tin chính quyền Washington có kế hoạch nhận món quà đắt giá từ hoàng gia Qatar: một chiếc Boeing 747-8 được cải tạo để đảm nhiệm vai trò Không lực Một, chuyên cơ của tổng thống Mỹ. Máy bay Boeing 747-8 nếu giao mới sẽ có giá 400 triệu USD trong thời điểm hiện tại. Trên mạng xã hội Truth Social hôm 11.5, Tổng thống Donald Trump xác nhận Bộ Quốc phòng Mỹ đang nhận được một món quà miễn phí dưới dạng một chiếc Boeing 747 để thay cho Không lực Một hiện đã sử dụng 40 năm. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Qatar Ali Al-Ansari cho biết bộ quốc phòng hai nước đang cân nhắc khả năng chuyển giao một máy bay cho Nhà Trắng làm Không lực Một, và hiện chưa có quyết định cuối cùng về vấn đề này.