Gặp tay vợt giao bóng xuất sắc Taylor Fritz ở bán kết Wimbledon hôm nay, Carlos Alcaraz có thể dựa vào một điểm mạnh của anh trên mặt sân cỏ: khả năng trả giao, đặc biệt là trước những cú giao bóng một.
* Alcaraz -Fritz: 19h30 hôm nay 11/7, giờ Hà Nội.
Trả giao hiếm khi được xếp đầu danh sách phẩm chất ưu tú của Alcaraz. Thông thường, khi nói về kỹ năng này, Novak Djokovic, với những cú trả sâu, và Jannik Sinner, với sự ổn định, thường được nhắc đến đầu tiên.
Tuy nhiên, chỉ tính riêng trong năm 2024, tay vợt người Tây Ban Nha đã vượt qua các đối thủ trực tiếp và những tay vợt top 10 thế giới về trả giao. Anh dẫn đầu với tỷ lệ ăn điểm từ các pha trả giao (41,6%), tỷ lệ game thắng (30,9%) và số cú ace phải nhận mỗi trận thấp nhất (5,1%) trong suốt mùa giải.
Carlos Alcaraz trả giao bóng trong trận thắng Cameron Norrie ở tứ kết đơn nam Wimbledon 2025 ngày 7/9. Ảnh: AFP
Riêng trên mặt sân cỏ, Alcaraz thực sự bứt phá. Trước những cú giao bóng một của đối thủ – yếu tố quyết định nhất trên mặt sân này, tỷ lệ ăn điểm trả giao của anh đạt 34,6% kể từ năm 2023, vượt xa bất kỳ ai trong số 300 tay vợt hàng đầu. Đây sẽ là chi tiết quan trọng khi Alcaraz đối mặt với những cú giao bóng uy lực và chính xác của Fritz trong trận bán kết Wimbledon hôm nay.
Dựa vào bản năng và cảm giác bóng nhạy bén, Alcaraz đang phát triển một lối đánh vừa truyền thống vừa hiện đại, nhưng trên hết là không thể phân loại. Tại Roland Garros cách đây vài tuần, anh đã thay đổi vị trí trả giao bóng, lúc thì đứng sát vạch cuối sân, lúc lại lùi xa.
Tại Queen’s và từ đầu Wimbledon 2025, Alcaraz tiếp tục điều chỉnh. Anh đứng cách vạch cuối sân khoảng 1,5 mét khi trả giao bóng một, ngay cả khi đối đầu với những tay vợt giao bóng mạnh như Jiri Lehecka, Arthur Rinderknech hay Jan-Lennard Struff. Còn với những cú giao bóng hai của đối thủ, tay vợt người Tây Ban Nha chỉ tiến lên vài centimet.
Vị trí đứng chờ trả giao của Alcaraz trước Struff.
… và trước Fognini. Ảnh chụp màn hình
So với các mặt sân khác, những cú trả giao bóng một của Alcaraz trên mặt sân cỏ vẫn có những điểm chung. Về cơ bản, anh vẫn thực hiện động tác bật nhảy nhẹ nhàng đặc trưng – một cú nhún người về phía trước chỉ vài phần trăm giây trước khi đối thủ đánh bóng – kết hợp với những cú trả giao bóng ngắn tinh tế và khả năng vươn người theo các cú giao “outside serve” (những cú giao bóng đi vào ô giao bóng chéo so với vị trí của người giao bóng) của đối thủ.
Nhưng một số điều chỉnh đã xuất hiện từ giữa tháng 6/2025, khi Alcaraz bắt đầu đánh trên sân cỏ, và thể hiện qua những hành động nhỏ nhưng nhanh gọn. Nếu trên sân đất nện hay mặt sân cứng, cơ thể anh linh hoạt, thì trên sân cỏ, phần thân trên của anh dường như được “khóa” chặt hơn hết. Đây là điều kiện cần để đối phó với những cú giao xoáy và cắt rất khó chịu, hoặc những lần bóng nảy bất thường – thứ không hề hiếm trên mặt sân cỏ Wimbledon.
cũng sử dụng một vài cú “jump backhand” (đánh trái tay với động tác nhảy), dù kỹ năng này không phải là thế mạnh của anh trong các pha đôi công. Julien Varlet, cựu tay vợt chuyên nghiệp người Pháp và hiện làm bình luận viên cho Canal+ Afrique và RMC, giải thích: “Trên sân cỏ, người ta chơi kiểu tennis phòng ngự nhiều hơn. Cần phải giữ sự chắc chắn, hạ thấp trọng tâm, vì bóng nảy thấp hơn. So với mặt sân đất nện hay mặt sân cứng, các tay vợt nương theo tốc độ và sức mạnh của đối thủ nhiều hơn ở mặt sân cỏ”.
“Tốc độ di chuyển cực kỳ ấn tượng không chỉ giúp Alcaraz có được lợi thế trong những loạt đánh đòi hỏi sức bền hay khi lên lưới, mà nhất là ở những cú trả giao bóng vốn đòi hỏi phản xạ nhanh nhất có thể”, Varlet phân tích thêm.
Mặt sân cỏ buộc các tay vợt phải rút ngắn thời gian chuẩn bị cho cú đánh, và Alcaraz cũng không là ngoại lệ. Với cách cầm vợt kiểu cầm búa, anh thường xuyên đỡ bóng, hoặc “chip” (bỏ nhỏ tạo ra đường bóng thấp và xoáy ngược) khi trả giao. Cú đánh này giống một cú cắt không có lực, bóng đi sát mặt lưới và rơi giữa sân, đẩy người giao bóng vào thế khó xử: quá gần để không lên lưới, nhưng lại quá xa để lùi về.
Varlet nhấn mạnh: “Vì không thể đứng quá xa vạch cuối sân khi trả giao, bạn buộc phải rút ngắn động tác. Nếu không, bạn sẽ mở góc đánh hoặc để mất quá nhiều không gian để bắt đầu pha bóng”.
Trước Fabio Fognini ở vòng một Wimbledon 2025, khi đối mặt những cú giao bóng hai đạt tốc độ 159 km/h, Alcaraz hoàn toàn có thể lựa chọn đánh dọc dây hoặc chéo sân. Nhưng anh cố tình cầm vợt kiểu cầm búa, đánh cắt để bóng rơi giữa sân, buộc đối thủ phải di chuyển vào trong.
Luôn tấn công nếu có cơ hội, chuẩn bị nhanh gọn nếu cần và giữ cân bằng, tay vợt số hai thế giới đang áp dụng những chiến thuật phù hợp nhất dựa trên phẩm chất sẵn có khi đối đầu các tay vợt giao bóng mạnh trên mặt sân cỏ. Nhưng những điều chỉnh này, dù nhỏ, sẽ không thể phát huy tác dụng, nếu anh không có nền tảng thể lực vượt trội.
Varlet kết luận và kể lại một chi tiết về Alcaraz: “Khi nói về cậu ấy, tôi đặt yếu tố thể chất lên hàng đầu. Tốc độ di chuyển giúp Alcaraz trong các pha đôi công, đánh volley và đặc biệt là khi trả giao bóng. Tôi từng thấy cậu ấy luyện trả giao bóng với mắt nhắm, chỉ mở mắt vào khoảnh khắc cuối cùng khi bóng chạm vợt, để rèn luyện phản xạ và sự nhạy bén”.
Hoàng Thông (theo L’Équipe)