Xóa thuế khoán: Hộ kinh doanh cần làm gì để tránh ‘sốc’?

Cung cấp miễn phí các công cụ, phần mềm kế toán dùng chung

Để hỗ trợ tối đa cho các hộ kinh doanh trong quá trình chuyển đổi từ khoán thuế sang kê khai thuế từ năm sau, ngoài nhiều đề xuất trong dự án luật Quản lý thuế (thay thế) đang lấy ý kiến, ngành thuế đang nghiên cứu sửa đổi luật Thuế thu nhập cá nhân và các quy định liên quan đến thuế giá trị gia tăng để điều chỉnh tăng ngưỡng doanh thu hàng năm không chịu thuế.

ẢNH: ĐT

“Việc điều chỉnh này nhằm bảo đảm những hộ kinh doanh có doanh thu nhỏ (dưới một ngưỡng nhất định) tiếp tục thuộc trường hợp không phải nộp thuế giá trị gia tăng và không phải nộp thuế thu nhập cá nhân theo quy định pháp luật về thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân, qua đó giảm bớt gánh nặng thuế cho hộ kinh doanh nhỏ và siêu nhỏ”, Phó cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn lý giải rõ hơn khi trả lời Thanh Niên.

Lãnh đạo Cục Thuế nhấn mạnh, cơ quan này cũng đang tập trung rà soát, đơn giản hóa tối đa chế độ sổ sách kế toán, hóa đơn, chứng từ để hộ kinh doanh dễ tiếp cận, áp dụng; phối hợp cùng các nhà cung cấp để cung cấp miễn phí các công cụ, phần mềm kế toán dùng chung, hỗ trợ về thiết bị và chi phí dịch vụ hóa đơn điện tử trong giai đoạn đầu…

“Chúng tôi sẽ tập trung nguồn lực hỗ trợ tối đa cho các hộ kinh doanh trước và sau khi chuyển đổi; triển khai các chương trình tư vấn, hướng dẫn trực tiếp và trực tuyến được nhằm hỗ trợ hộ kinh doanh nắm rõ chế độ kế toán, hóa đơn và nghĩa vụ thuế khi chuyển đổi. 

Sau khi hộ kinh doanh hoàn tất chuyển đổi, cơ quan thuế tiếp tục duy trì đầu mối hỗ trợ thường xuyên, đồng hành cùng doanh nghiệp mới trong quá trình ổn định và phát triển sản xuất kinh doanh”, ông Sơn nói.

Dù vậy, theo vị này, cơ quan thuế cũng giám sát chặt chẽ hoạt động của hộ kinh doanh sau khi bỏ thuế khoán; kịp thời phát hiện, nhận diện các trường hợp có rủi ro về thuế hoặc hành vi vi phạm pháp luật. 

Chẳng hạn, dựa trên hệ thống dữ liệu tập trung, cơ quan thuế có thể đối chiếu doanh thu hộ kinh doanh khai báo với dòng tiền thanh toán, với dữ liệu hóa đơn điện tử, hoặc thông tin từ ngân hàng, từ cơ quan quản lý thị trường…

Trong thư ngỏ mới đây, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đề nghị các tổ chức kế toán, kiểm toán, tư vấn thuế chủ động xây dựng và triển khai các chương trình đồng hành, hỗ trợ cùng hộ kinh doanh khoán chuyển đổi sang kê khai và lên doanh nghiệp, như: tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn, hướng dẫn về chính sách thuế, kê khai thuế, chế độ kế toán và lập báo cáo thuế, báo cáo tài chính, áp dụng ưu đãi thuế theo Nghị quyết 68-NQ/TW, Nghị quyết 198/2025/QH15.

Nghiên cứu phát triển, đa dạng hóa các gói dịch vụ, tối ưu chi phí, giảm giá thành, khuyến khích miễn giảm phí cho hộ kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp trong thời gian đầu sử dụng dịch vụ…

Nhanh chóng tìm hiểu các quy định về thuế, kế toán

Theo ông Mai Sơn, việc chuyển đổi từ khoán thuế sang hình thức kê khai thuế, đòi hỏi hộ kinh doanh phải nâng cao tự giác tuân thủ nghĩa vụ thuế, tự kê khai, tự nộp thuế và tự chịu trách nhiệm về nghĩa vụ thuế của mình.

ẢNH: ĐT

Hộ kinh doanh và người nộp thuế nói chung cần nâng cao tính chủ động trong tìm hiểu chính sách pháp luật thuế, các quy định liên quan đến ghi chép sổ sách, lập hóa đơn, lưu trữ chứng từ…

“Trong quá trình tìm hiểu, người nộp thuế nên tiếp nhận thông tin, hướng dẫn từ các nguồn chính thức thông qua website, fanpage, đầu mối đường dây nóng hỗ trợ của cơ quan thuế…, tránh hoang mang trước những thông tin sai lệch, thiếu căn cứ được lan truyền trên mạng xã hội hoặc các kênh thông tin không chính thức”, ông Sơn nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Văn Thức, Chủ tịch Công ty TNHH Tư vấn thuế BCTC, nhìn nhận xóa bỏ thuế khoán là bước tiến lớn rất đáng mừng. Tuy nhiên, hầu hết hộ kinh doanh áp dụng thuế khoán thường hạn chế kiến thức về thuế, kế toán, phần mềm…, nên phải đi từng bước, hỗ trợ tối đa để họ nắm bắt dần. Sau đó mới điều chỉnh các văn bản pháp luật về kế toán, thuế đơn giản nhất có thể để hộ kinh doanh có thể tự làm, tự khai đúng theo quy định.

Để áp dụng tốt việc chuyển đổi sắp tới, ông Thức lưu ý, hộ kinh doanh nên nhanh chóng tìm hiểu về Thông tư 40/2021/TT-BTC, Thông tư 100/2021/TT-BTC hướng dẫn về thuế đối với hộ kinh doanh; Thông tư số 88/2021/TT-BTC về chế độ kế toán dành cho hộ kinh doanh; các phần mềm hóa đơn, kế toán, chữ ký số…, dành cho hộ kinh doanh. Việc tìm hiểu, làm quen trước sẽ giúp hộ kinh doanh đỡ bỡ ngỡ, tránh “sốc” khi thực sự xóa thuế khoán từ năm 2026.

“Khi thay đổi, làm khác đi so với những gì đang làm, tâm lý e ngại là dễ hiểu. Nhưng nếu kinh doanh thật, minh bạch…, kết hợp với sự hỗ trợ từ Nhà nước, cơ quan thuế…, thì hộ kinh doanh không có gì phải ngại. Theo Nghị quyết 68-NQ/TW, doanh nghiệp vừa và nhỏ còn được hỗ trợ, miễn thuế trong 3 năm đầu, nên việc hộ kinh doanh tiến lên công ty luôn cũng là hướng rất tốt thời gian tới”, ông Thức nói.