Xu hướng nuôi sư tử làm thú cưng gây tranh cãi ở Thái Lan

Số sư tử nuôi nhốt ở Thái Lan đã tăng mạnh trong những năm gần đây, với gần 500 con được đăng ký tại các vườn thú, trại nhân giống, quán cà phê cho vuốt ve động vật và cả trong các hộ gia đình.

Tuy nhiên, AFP dẫn lời các chuyên gia cảnh báo xu hướng này gây nguy hiểm cho cả động vật lẫn con người, gây áp lực cho cơ quan chức năng và có thể làm gia tăng hoạt động buôn lậu động vật hoang dã.

Nổi tiếng nhờ sư tử

Tại thành phố Chiang Mai phía bắc Thái Lan, ông Tharnuwarht Plengkemratch nuôi những thú cưng gồm 2 con sư tử và một con sư hổ (lai giữa sư tử và hổ) nặng 200 kg tên Big George.

Là chủ một tiệm sửa ô tô, ông Tharnuwarht trở thành một ngôi sao đang lên và thu hút nhiều người theo dõi trên mạng TikTok. Nuôi sư tử là hợp pháp tại Thái Lan và ông là một người cổ vũ nhiệt tình, thường xuyên cập nhật những thú cưng của mình với gần 3 triệu người theo dõi.

“Chúng chơi đùa và quấn quýt, cũng như chó mèo”, ông kể khi đang ở trong khu chuồng nuôi tại nhà riêng của mình.

Sư tử sổng chuồng tấn công vợ chồng nông dân Thổ Nhĩ Kỳ

Quy định về nuôi nhốt sư tử ở Thái Lan

Từ năm 2022, luật pháp Thái Lan yêu cầu người nuôi phải đăng ký và gắn chip điện tử cho sư tử, đồng thời thông báo cho cơ quan chức năng trước khi di chuyển chúng. Tuy nhiên, luật không giới hạn việc nhân giống, hầu như không có yêu cầu cụ thể về chuồng trại hay phúc lợi động vật, và cũng không kiểm soát các giống lai như sư hổ. Việc sinh sản của sư tử phải được báo cáo trong vòng 60 ngày và giới chuyên môn cho rằng đây là một lỗ hổng vì thời gian quá dài.

Sở thích nuôi sư tử làm thú cưng được thúc đẩy bởi mạng xã hội, nơi những người nuôi như ông Tharnuwarht đăng tải các nội dung vui vẻ và hình ảnh chụp cùng sư tử.

“Tôi muốn cho mọi người thấy rằng sư tử thật ra có thể gắn bó tốt với con người”, ông cho biết và kể rằng mình thường xuyên chơi đùa với các thú cưng.

Tuy nhiên, ông bước vào chuồng của Big George một cách dè dặt, chỉ dành vài phút để bị vồ chơi bởi những cú tát từ đôi chân to lớn của con sư hổ có bộ lông vằn, rồi nhanh chóng rút lui ra sau hàng rào.

Mua bán sư tử con

Nữ thương gia Pathamawadee Janpithak tại Thái Lan khởi đầu với nghề nuôi cá sấu, nhưng chuyển sang sư tử khi giá của loài bò sát này sụt giảm.

“Nó dần trở thành một công việc kinh doanh hoàn chỉnh mà tôi không thể rút lui được nữa”, người phụ nữ 32 tuổi này chia sẻ trước dãy chuồng nhốt đầy sư tử con.

Cô bán những con sư tử khoảng một tháng tuổi với giá khoảng 500.000 baht (hơn 400 triệu đồng), giảm so với mức đỉnh 800.000 baht do nguồn cung tăng lên từ các cơ sở nhân giống như của cô.

Sư tử nuôi nhốt thường được cho ăn khoảng 2 kg thịt gà mỗi ngày và có thể sinh từ 2 đến 6 con mỗi lứa, một hoặc hai lần mỗi năm.

Ba cơ sở của cô Pathamawadee hiện nuôi khoảng 80 con sư tử, từ một con đực 9 tuổi với bờm dày cho đến một cặp sư tử trắng mới 8 ngày tuổi đang yếu ớt và phải bú bình liên tục.

Cà phê sư tử

Cô Pathamawadee bán khoảng một nửa trong số 90 sư tử con mà cô nuôi mỗi năm, thường là cho các trại giống khác, những nơi ngày càng mở thêm nhiều “quán cà phê sư tử”, nơi khách hàng có thể chụp ảnh và vuốt ve sư tử con.

Ở vùng ngoại ô Chiang Mai, một người chăm thú đánh thức một con sư tử con đang ngủ trưa để chơi với nhóm du khách Trung Quốc đang reo hò thích thú.

Nhân viên tại đây cho phép phóng viên quay cảnh tương tác này, nhưng giống như nhiều các quán cà phê sư tử khác, họ đều từ chối trả lời phỏng vấn.

Cô Pathamawadee hiện không còn bán sư tử con cho các quán cà phê nữa, vì những nơi đó thường tìm cách bán lại sư tử chỉ sau vài tuần khi chúng lớn nhanh.

Cô cho biết một số con được trả lại trong tình trạng bị sang chấn tâm lý và không còn phù hợp để sinh sản.

Lo ngại buôn lậu

Giám đốc điều hành tổ chức bảo tồn Wildlife Friends Foundation Thái Lan Tom Taylor cho rằng việc nuôi sư tử làm thú cưng “thực sự điên rồ”. “Thật kinh hoàng khi tưởng tượng nếu luật không thay đổi, tình hình sẽ ra sao trong 10 năm nữa?”, ông dự báo.

Ông Taylor và các đồng nghiệp đã theo dõi sự gia tăng số lượng sư tử nuôi bằng cách đến tận nơi và rà soát mạng xã hội. Họ ghi nhận khoảng 130 con vào năm 2018, và gần 450 con vào năm 2024.

Tuy nhiên, gần 350 con sư tử khác mà họ từng tiếp cận đã “mất dấu vết” do không thể xác minh được nơi ở trong suốt một năm. Điều đó có thể cho thấy các trường hợp tử vong không được báo cáo, động vật bị đưa khỏi nơi nuôi nhốt hoặc những “kịch bản tồi tệ nhất”, ông Taylor nói.

“Chúng tôi đã phỏng vấn các tay buôn (trong khu vực), họ cung cấp cho chúng tôi bảng giá của sư tử sống, sư tử chết và cho biết họ có thể đưa chúng vượt biên”, ông kể.

Sư tử và các bộ phận của chúng chỉ được phép mua bán quốc tế nếu có giấy phép CITES – Công ước Quốc tế về buôn bán các loài động, thực vật hoang dã nguy cấp.

Tuy nhiên, một số chuyên gia cho biết có bằng chứng về nạn buôn lậu. Truyền thông và mạng xã hội ghi nhận những con sư tử ở Campuchia trong vài năm qua, dù CITES không ghi nhận trường hợp nhập khẩu nào từ năm 2003.

Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy số lượng sư tử nuôi nhốt ở Lào đã vượt quá số giấy phép nhập khẩu do CITES cấp.

Trong khi đó tại Thái Lan, việc nhập khẩu các bộ phận của sư tử như xương, da và răng đã giảm trong những năm gần đây, dù nhu cầu vẫn còn, đặt ra câu hỏi về nguồn gốc hiện tại của những bộ phận này.